Opis
Nietzsche i Jaspers mówią o wolności człowieka. Dostrzegają obaj, że wolność ta nie może być ani dowolnością i czystym przyzwoleniem, ani nie może polegać na nadaniu jakichś zewnętrznych swobód. Wolność jest wedle nich pewną dyscypliną wewnętrzną, zdolnością pełnego i stałego samookreślenia się; polega na stworzeniu wewnętrznej konieczności. Zarazem jednak, wobec tej zgodności, trzeba wyraźnie pamiętać o tym, jak różny obraz człowieka oni obaj mają. Nietzsche chce widzieć człowieka silnym, zdolnym do samokreacji, potrafiącym niezależnie ukonstytuować wolność. Jego człowiek jest samodzielnym twórcą, wobec własnego życia znajduje się jak artysta wobec dzieła sztuki. Jaspers natomiast dostrzega wielką słabość człowieka, który bez transcendencji nie jest zdolny ani do posiadania samodzielnej woli, ani do ukształtowania się jako wolność. Ze świata uprzedmiotowionych bytów człowiek nie potrafi wydobyć się sam, nie może ukonstytuować się jako egzystencja bez impulsu pochodzącego od transcendencji. Koncepcja Jaspersa okazuje się koncepcją nieautonomicznej autonomii.