Tematyka ESS
Badanie Europejski Sondaż Społeczny realizowane jest co dwa lata, począwszy od 2002 roku. W każdej edycji badania kwestionariusz wywiadu składa się z dwóch części: stałej i rotacyjnej.
Część stała powtarzana jest we wszystkich edycjach badania. Można w ten sposób obserwować, jak zmieniają się opinie mieszkańców krajów uczestniczących w ESS.
Część rotacyjna jest zmieniana w każdej edycji badania. Każdorazowo dotyczy ona spraw, które w danym okresie są ważne dla społeczeństw europejskich. W ostatnich latach część ta dotyczyła między innymi wyobrażeń dotyczących sprawiedliwości społecznej w zakresie szans edukacyjnych, dochodów i zabezpieczeń socjalnych, opinii na temat czasu podejmowania kluczowych decyzji życiowych (m. in. rozpoczęcia pracy, zawarcia małżeństwa, posiadania dzieci), postaw wobec zmian klimatu i różnych źródeł energii, postaw wobec zjawiska imigracji i imigrantów, skutków kryzysu ekonomicznego na świecie dla społeczeństw europejskich, opinii o zadaniach państwa wobec całego społeczeństwa i grup znajdujących się w trudnej sytuacji.
Poniżej zamieszczono wykaz zagadnień poruszanych w każdej z części.
CZĘŚĆ STAŁA KWESTIONARIUSZA
Część stała w każdej edycji ESS obejmuje następujące bloki tematyczne:
Media i zaufanie społeczne
Czas poświęcany ogółem na oglądanie programów poświęconych polityce, zaufanie do innych ludzi.
Polityka
Zaufanie do instytucji, udział w wyborach i inne formy zaangażowania politycznego, zainteresowanie polityką i orientacje polityczne oraz opinie na temat imigracji.
Subiektywny dobrostan, dyskryminacja i wykluczenie społeczne religia oraz tożsamość narodowa i etniczna a także ocena stanu zdrowia oraz poczucie bezpieczeństwa osobistego.
Charakterystyka społeczno-demograficzna
Skład gospodarstwa domowego oraz profil społeczno-demograficzny respondenta: wiek, stan cywilny, wykształcenie, zawód, a w przypadku osób pracujących (obecnie lub w przeszłości) także szczegółowe pytania dotyczące ich pracy. Podobne pytania dotyczą współmałżonka/partnera oraz rodziców.
Skala Ludzkich Wartości
Opracowana przez S. Schwartza skala dotyczy wartości moralnych i społecznych.
CZĘŚĆ ROTACYJNA KWESTIONARIUSZA EDYCJE 1-9
EDYCJA 9 (2018)
Czas życia – przebieg życia
Jest to powtórzenie, w zmieniających się warunkach demograficznych, modułu z ESS 3 (2006). Pytania dotyczą następujących zagadnień: w jakim wieku należy podejmować kluczowe decyzje życiowe, takie jak: rozpoczęcie pracy zawodowej, usamodzielnienie się, zawarcie związku małżeńskiego, pierwsze dziecko itp.
Sprawiedliwość społeczna
Wyobrażenia dotyczące sprawiedliwości w wymiarze politycznym, szans edukacyjnych, dochodów, możliwości znalezienia pracy, a także generalnych zasad sprawiedliwości społecznej.
EDYCJA 8 (2016)
Zmiany klimatu i wykorzystanie energii
Postrzeganie zmian klimatu, postawy dotyczące korzystania z różnych źródeł energii; ocena działań politycznych w tym zakresie.
Sprawiedliwość społeczna, opieka państwa, zabezpieczenia socjalne
Postawy wobec nierówności społecznych, postrzeganie roli opiekuńczej państwa i jej ocena. Pytania dotyczą opinii na temat zasad przyznawania różnego rodzaju świadczeń społecznych, usług socjalnych, ewentualnych zmian w tym zakresie oraz zamiaru głosowania w referendum dotyczącym UE.
Edycja 7 (2015)
Imigracja
Jest to powtórzenie, w zmienionych warunkach (napływ imigrantów związany z konfliktami zbrojnymi w różnych krajach), analogicznego modułu z ESS 1 (2002). Dodano nowe wskaźniki postaw wobec imigracji i imigrantów oraz wpływu zjawiska imigracji na różne sfery życia w kraju.
Zdrowie
Związki między stylem życia (w tym odżywiania się, palenia papierosów, picia alkoholu, aktywności fizycznej itp.) oraz dostępem do opieki lekarskiej i leczenia a stanem zdrowia.
Edycja 6 (2012)
Dobrostan osobisty i społeczny
Jest to powtórzenie, w zmienionych warunkach ekonomicznych (kryzys), analogicznego modułu z ESS 3 (2006). Dodano nowe wskaźniki dobrostanu oraz pytania dotyczące czynników (przede wszystkim zachowań) wpływających na dobrostan.
Rozumienie i ocena demokracji
Celem modułu jest zbadanie zadowolenia z demokracji. Pytania dotyczą z jednej strony wyobrażeń i oczekiwań wobec demokracji, z drugiej zaś oceny funkcjonowania demokracji we własnym kraju.
Edycja 5 (2010)
Rodzina, praca a dobrostan
Jest to powtórzenie, w zmienionych warunkach ekonomicznych (kryzys), analogicznego modułu z ESS 2 (2004). W porównaniu z ESS 2 większy nacisk został położony na doświadczenia związane z pracą oraz napięcia między czasem poświęcanym na pracę i sprawy domowe oraz rodzinne.
Zaufanie do wymiaru sprawiedliwości: policji i sądów
Problematyka ta ma kluczowe znaczenie dla polityki państwa w zakresie stanowienia prawa karnego. Brak zaufania do wymiaru sprawiedliwości sprzyja erozji legitymizacji instytucji prawa. Pytania dotyczą zaufania do policji i sądów, doświadczeń w kontaktach z policją i sądami oraz kooperacji z tymi instytucjami w różnych sytuacjach oraz postaw wobec karania.
Edycja 4 (2008)
Opieka państwa, zabezpieczenie społeczne i podatki
Postawy wobec roli opiekuńczej państwa, jej postrzeganie i ocena. Pytania dotyczą opinii na temat zobowiązań państwa wobec całego społeczeństwa oraz poszczególnych jego grup (emerytów, bezrobotnych, ludzi chorych), świadczeń i usług socjalnych, a więc ochrony zdrowia, ubezpieczeń społecznych itp. oraz opinii na temat wysokości podatków.
Status grup wiekowych, stereotypy i uprzedzenia związane z wiekiem
Pozycja w społeczeństwie ludzi należących do różnych grup wiekowych (ludzi młodych i starych), ich traktowanie w społeczeństwie oraz stereotypy i dyskryminacja związana z wiekiem.
Edycja 3 (2006)
Czas życia – przebieg życia
Strategie przyjmowane w planowaniu własnego życia. Pytania dotyczą następujących zagadnień: w jakim wieku należy podejmować kluczowe decyzje życiowe, takie jak: rozpoczęcie pracy zawodowej, usamodzielnienie się, zawarcie związku małżeńskiego, pierwsze dziecko itp., a także plany dotyczące emerytury.
Dobrostan osobisty i społeczny
Zadowolenie z pracy, dochodów i poziomu życia, ogólne zadowolenie z życia, samopoczucie w ostatnim okresie oraz pomoc innym ludziom.
Edycja 2 (2004)
Zdrowie i opieka zdrowotna
Związki między miejscem w strukturze społecznej, a zdrowiem i korzystaniem z opieki zdrowotnej. Pytania dotyczą oceny stanu zdrowia, opinii o przyjmowaniu lekarstw, korzystania z medycyny alternatywnej oraz relacji lekarz–pacjent.
Moralność ekonomiczna
Normatywne i moralne aspekty rynku i konsumpcji w warunkach globalizacji i polityki neoliberalnej. Pytania dotyczą stosunków i wzajemnego zaufania między konsumentami (nabywcami) a producentami towarów i firmami świadczącymi usługi.
Rodzina, praca a dobrostan
Źródła satysfakcji i psychologicznych napięć w kontekście roli państwa w ich powstawaniu. Pytania dotyczą proporcji między czasem poświęcanym na pracę zawodową a czasem poświęcanym na życie rodzinne i różnego rodzaju prace domowe oraz oceny warunków życia.
Edycja 1 (2002)
Imigracja i azyl
Postawy wobec imigracji i udzielania azylu, postrzeganie skali (zakresu) imigracji, ocena polityki państwa wobec imigrantów oraz wpływu zjawiska imigracji na gospodarkę, kulturę narodową itp.
Zaangażowanie obywatelskie
Zaangażowanie społeczne i polityczne (działalność w partiach, organizacjach i stowarzyszeniach oraz wolontariat), wartości obywatelskie oraz więzi rodzinne i towarzyskie.
- classic-editor-remember:
- classic-editor