Wizyta ankietera

Szanowna Pani,
Szanowny Panie,

Dziękuję za odwiedzenie strony przeznaczonej dla osób wylosowanych do udziału w prowadzonym przez nas badaniu „Europejski Sondaż Społeczny” (ESS), edycja 9.

Poniżej znajdują się wyjaśnienia dotyczące spraw, z którymi do nas lub do naszych ankieterów zwracały się osoby wylosowane do udziału we wcześniejszych edycjach badania ESS.

Narodowy Koordynator Projektu „Europejski Sondaż Społeczny”
Prof. dr hab. Paweł B. Sztabiński

Informacje dla uczestników badania

wzór listów zapowiadających wizytę ankietera w związku z badaniem „Europejski Sondaż Społeczny”

Z poprzednich naszych badań wiemy, że wylosowane osoby chcą być uprzedzone o wizycie ankietera. Dlatego też wysyłamy do nich dwa listy.

Pierwszy list wysyłamy przed rozpoczęciem badania. Zawiera on ogólną informację o badaniu. Szczegółowe informacje podane są na jego odwrocie. Do listu dołączona jest Informacja w związku z wejściem w życie Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) oraz wykres obrazujący jeden z wyników poprzedniej edycji „Europejskiego Sondażu Społecznego”

Wzór listu pierwszego

Drugi list zawiera informacje o ankieterce/ankieterze (imię i nazwisko, numer telefonu) oraz proponowany termin jej/jego wizyty.

Wzór listu drugiego

wzór legitymacji ankieterskiej

Ankieterzy realizujący badanie „Europejski Sondaż Społeczny” posiadają legitymację ankieterską wydaną przez Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk oraz firmę Realizacja. Jej wzór zamieszczony jest poniżej.

Wzór legitymacji ankieterskiej

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Do czego w badaniu ESS potrzebne są dane osobowe?

Dane osobowe, pozwalające zidentyfikować wylosowaną z rejestru PESEL osobę, służą wyłącznie do tego, aby ankieter wiedział, z kim ma się skontaktować w związku z realizacją badania ESS. Aby uzyskać próbę reprezentatywną naszego społeczeństwa, nie może on kontaktować się z przypadkowo dobranymi przez siebie osobami, lecz wylosowanymi według specjalnych, wypracowanych przez statystyków zasad. Dane te potrzebne są także do skontrowania jakości pracy ankietera poprzez ponowny kontakt z niektórymi respondentami, telefoniczny lub osobisty. Bez danych osobowych pozwalających na identyfikację poszczególnych osób zrealizowanie badania sondażowego nie jest zatem możliwe. Po zakończeniu zbierania i kontroli danych wszystkie informacje pozwalające na identyfikacje respondentów zostaną bezpowrotnie usunięte – a więc dane zostaną w pełni zanonimizowane.

Skąd został pozyskany do badania mój adres i dane osobowe (imię i nazwisko)?

Adres i dane osobowe zostały pozyskane z Departamentu Systemów Państwowych Ministerstwa Cyfryzacji. Dysponuje on spisem wszystkich mieszkańców Polski. Przed każdą edycją Europejskiego Sondażu Społecznego, Dyrektor Instytutu Filozofii i Socjologii PAN zwraca się do Dyrekcji Departamentu Systemów Państwowych z prośbą o wylosowanie próby reprezentatywnej ludności Polski według podanych przez nas kryteriów. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące doboru próby można znaleźć na stronie Dobór próby w 9. edycji Europejskiego Sondażu Społecznego w Polsce .

Jaka jest podstawa prawna wylosowania próby do badania ESS?

Próba do badania ESS została wylosowana zgodnie z postanowieniami RODO z Rejestru PESEL administrowanego przez Ministerstwo Cyfryzacji na podstawie art. 46. Ust. 2 pkt. 2) Ustawy z dn. 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. 2010 Nr 217 poz. 1427).

Na jakiej podstawie zbieramy Państwa dane osobowe?

Państwa dane osobowe gromadzimy na podstawie art. 6 ust. 1 lit. e Rozporządzenia ogólnego o Ochronie Danych Osobowych (RODO). Badanie ESS jest realizowane w interesie publicznym i służy celom badawczym.

Jak duże grono osób będzie miało dostęp do danych osobowych w badaniu ESS?

Po wylosowaniu próby do badania przez Ministerstwo Cyfryzacji (z rejestru PESEL) kontakt z danymi osobowymi mają osoby przygotowujące listy zapowiadające wizytę ankietera oraz przekazujące te dane do koordynatorów terenowych badania. W terenie kontakt z danymi dotyczącymi ograniczonej liczby osób mają koordynatorzy i ankieterzy. Po zakończeniu badania dostęp do danych około 10% wylosowanych respondentów będą mieć osoby kontrolujące pracę ankieterów. Dostęp do danych osobowych w badaniu ESS ma więc ograniczone grono osób, które zostały odpowiednio przeszkolone i złożyły wymagane prawem zobowiązania do zachowania poufności.

Co dzieje się z zebranymi informacjami?

Wszystkie dotyczące Państwa informacje będziemy traktować jako ściśle poufne, zgodnie z unijnym Rozporządzeniem o Ochronie Danych Osobowych (RODO) i polskimi regulacjami dotyczącymi ochrony danych osobowych. Dostęp do informacji, które umożliwiają kontakt z Państwem (imię, nazwisko oraz adres) będą mieć tylko upoważnieni i przeszkoleni pracownicy oraz ankieterzy Realizacji Sp. z o.o. która realizuje w Polsce badanie ESS. Ponieważ praca ankieterów, jak każda praca, jest kontrolowana, z niektórymi naszymi rozmówcami skontaktują po badaniu kontrolerzy. Będzie to krótki kontakt telefoniczny lub osobisty w celu zadania kilku pytań dotyczących pracy ankietera. Dlatego też, po wywiadzie, ankieter zwróci się do Pani/Pana z prośbą o podanie numeru telefonu. Dane umożliwiające identyfikację naszych rozmówców (imię, nazwisko, adres i numer telefonu), na żadnym etapie badania nie będą łączone z udzielonymi podczas badania odpowiedziami. Każdej osobie biorącej udział w badaniu zostanie przypisany losowy numer. Po zakończeniu badania Realizacja Sp. z o.o. prześle zebrane dane w formie zanonimizowanej, tzn. bez imion, nazwisk, adresów i numerów telefonu, do Archiwum Europejskiego Sondażu Społecznego. Prowadzi je NSD – Norweskie Centrum Danych Badawczych, mające siedzibę w Bergen w Norwegii. Polskie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które przyznało środki na badanie ESS i nadzoruje jego realizację w Polsce, wyraziło zgodę na przekazanie zanonimizowanych danych z badania do NSD. Imiona, nazwiska, adresy i numery telefonów osób biorących udział w badaniu nie będą nikomu przekazywane i zostaną usunięte przed publikacją danych. Dane zgromadzone podczas wywiadów ESS (w formie zanonimizowanej, tzn. bez imion, nazwisk i adresów) będą bezpiecznie przechowywane przez czas nieokreślony. Są one udostępniane na potrzeby analiz naukowych, prowadzonych przez naukowców, studentów i inne osoby zainteresowane postawami społecznymi Europejczyków. Wyniki badania zostaną opublikowane na stronie internetowej ESS w maju 2020 r. Jak wspomniano, nie będą one zawierać imion, nazwisk, adresów, ani też innych danych, umożliwiających identyfikację osób biorących udział w badaniu ESS.

Czy dane osobowe uczestników badania ESS będą przekazywane poza granice kraju?

Dane osobowe nie będą przekazywane poza granice kraju. Badanie jest tak zorganizowane, że zarówno przygotowanie próby badawczej (jej losowanie) jak i przetwarzanie danych pozwalających zidentyfikować respondentów odbywa się wyłącznie na terenie Polski przez ściśle określone grono osób. Wyniki badania będą publikowane wyłącznie w formie zestawień statystycznych i / lub w postaci nie pozwalającej na zidentyfikowanie poszczególnych respondentów.

Czy istnieje szansa, że mimo usunięcia z danych informacji o imieniu nazwisku i adresie uczestników badania, mogą oni zostać zidentyfikowani na podstawie innych danych?

Teoretycznie istnieje mało prawdopodobna możliwość, że połączenie niektórych udzielonych przez Państwa informacji umożliwiłoby identyfikację danej osoby. Choć nie będziemy publikować nazw miejscowości zamieszkania naszych rozmówców ani nawet wielkości tych miejscowości, to jednak przykładowo zajmowanie eksponowanego stanowiska w lokalnej społeczności w połączeniu z informacją o zawodzie wykonywanym przez męża/żonę oraz rodziców mogłoby umożliwić jej identyfikację. Aby uniknąć takiej możliwości, przed opublikowaniem danych zostaną one dokładnie sprawdzone pod kątem szczegółowości tak, by identyfikacja poszczególnych osób nie była możliwa. Jeśli takie ryzyko istnieje, zapisany przez ankietera zawód, przykładowo „nauczyciel w szkole średniej” zostaje zastąpiony kategorią ogólną „specjalista”. Dostęp do szczegółowych danych może zostać udzielony wyłącznie naukowcom po pozytywnym rozpatrzeniu przez międzynarodową komisję złożonego wniosku i podpisaniu zobowiązania do przestrzegania poufności danych. Zapewniamy, że dołożymy wszelkich starań, aby żaden z uczestników badania nie został zidentyfikowany ani na podstawie wyników ankiety, ani też w żadnych publikacjach opartych na tych wynikach.

Dlaczego zostałem/am objęty/a badaniem?

Badaniem objęte są wylosowane osoby w wieku 15 lat i więcej. Do obecnej, 9. edycji badania Europejski Sondaż Społeczny wylosowano 2700 osób z całej Polski. Losowanie to dokonywane jest w taki sposób, aby uzyskać miniaturę naszego społeczeństwa („społeczeństwo w pigułce”). Przykładowo, w Polsce wśród osób powyżej 15 roku życia jest 48% mężczyzn i 52% kobiet. W wylosowanej próbie odsetki te są w przybliżeniu takie same.

Dlaczego badaniem objęto także osoby niepełnoletnie?

Ważne są nie tylko opinie osób, które już obecnie mogą w pełni uczestniczyć w życiu publicznym (np. mają prawo do głosowania w wyborach), ale także młodszych, które uprawnienia takie uzyskają za kilka lat. Dlatego większość europejskich badań ankietowych prowadzi się wśród osób mających 15 i więcej lat. Ponieważ jednak, zgodnie z polskim prawem (chodzi o Kodeks cywilny), osoby poniżej 18 lat nie mogą same podejmować decyzji w wielu sprawach, kwestię swojego udziału w naszym badaniu powinny uzgodnić z rodzicami. Dlatego w wysłanym przez nas liście informującym o badaniu znajduje się prośba o pokazanie go rodzicom. Oczywiście nie oznacza to, że rodzice powinni kontrolować udzielane przez córkę/syna odpowiedzi. Jak wiadomo, młodzi ludzie mają często opinie inne niż ich rodzice i powinni mieć prawo do ich przedstawienia bez skrępowania.

Dlaczego otrzymuję listy w związku z badaniem Europejski Sondaż Społeczny?

Listy kierujemy do wszystkich wylosowanych osób, aby poinformować je o badaniu Europejski Sondaż Społeczny i związanej z tym wizycie ankietera. Osoby uczestniczące w badaniu w latach ubiegłych zwracały się z prośbą o wcześniejszą zapowiedź tej wizyty.

Do wszystkich wylosowanych osób wysyłamy dwa listy. Pierwszy ( zob.: Wzór listu pierwszego) zawiera ogólną informację o badaniu. Został on wysłany w końcu października 2018 r. Drugi list (zob.: Wzór listu drugiego) zawiera przypomnienie informacji o badaniu, proponowany termin wizyty ankietera, jego/jej imię i nazwisko, numer legitymacji (zob.: Wzór legitymacji ankieterskiej) oraz numer telefonu kontaktowego. List ten jest wysyłany kilka dni przed planowaną wizytą ankietera.

Kiedy przyjdzie do mnie ankieter?

Proponowany termin wizyty ankietera podany jest w drugim liście (zob.: Wzór listu drugiego), wysłanym do wszystkich wylosowanych do badania osób. List ten jest przesłany kilka dni przed proponowanym terminem wizyty. Zawiera on także imię i nazwisko ankietera, numer legitymacji ankieterskiej (zob.: Wzór legitymacji ankieterskiej), a także numer telefonu kontaktowego. Ważność legitymacji jest potwierdzona odręcznym podpisem zastępcy dyrektora Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, prof. n. dr hab. Pawła B. Sztabińskiego i prezesa zarządu Realizacji sp. z o.o., Mirosława Kalinowskiego. Prof. P. Sztabiński pełni także funkcję narodowego koordynatora projektu „Europejski Sondaz Społeczny” w Polsce.

Skąd będzie wiadomo, że osoba która się do mnie zgłosi, jest ankieterem upoważnionym do przeprowadzenia badania Europejski Sondaż Społeczny?

Każdy ankieter, realizujący badanie Europejski Sondaż Społeczny, ma legitymację ( zob.: Wzór legitymacji ankieterskiej) ze zdjęciem, gdzie wpisane jest jego imię, nazwisko i numer dowodu osobistego. Ważność legitymacji jest potwierdzona odręcznym podpisem zastępcy dyrektora Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, prof. n. dr hab. Pawła B. Sztabińskiego i prezesa zarządu Realizacji sp. z o.o., Mirosława Kalinowskiego. Prof. P. Sztabiński pełni także funkcję narodowego koordynatora projektu „Europejski Sondaż Społeczny” w Polsce.

Imię i nazwisko ankietera oraz numer jego/jej legitymacji są również podane w liście informującym o proponowanym terminie wizyty (zob.: Wzór listu drugiego)

Na czym polega mój udział w badaniu?

Uczestnictwo w badaniu Europejski Sondaż Społeczny będzie polegało na udzielaniu odpowiedzi na pytania zawarte w ankiecie, odczytywane przez ankietera. Pytania będą dotyczyły opinii w różnych sprawach (zob.: Tematyka ESS). Żadna wiedza specjalistyczna nie będzie potrzebna, aby na nie odpowiedzieć i każda opinia (a nawet jej brak) będzie ważną informacją. W przypadku niemal każdego pytania przewidziane zostały gotowe możliwe odpowiedzi. Zadaniem osoby uczestniczącej w badaniu będzie wskazanie odpowiedzi, które najlepiej odzwierciedlają jej opinie.

Czy udzielane odpowiedzi są objęte tajemnicą?

Tak. Wszystkie udzielane odpowiedzi objęte są całkowitą tajemnicą i zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych nigdy nie są łączone z danymi osób biorących udział w badaniu (imieniem, nazwiskiem, adresem lub jakimikolwiek innymi informacjami, które pozwoliłyby zidentyfikować te osoby). Wyniki badania zawsze są przedstawiane w formie zbiorczych zestawień, to znaczy, że nie będą analizowane odpowiedzi każdego z uczestników badania osobno.

Przykładowe zbiorcze zestawienie odpowiedzi na jedno z pytań ankiety Europejski Sondaż Społeczny (z roku 20116/17) zostało dołączone do listu przesłanego pocztą.

Więcej informacji: zob. Co dzieje się z zebranymi informacjami?

Po co prowadzi się badanie Europejski Sondaż Społeczny?

Europejski Sondaż Społeczny (European Social Survey – ESS) jest jednym z największych i najważniejszych europejskich projektów badawczych… więcej

Gdyby potrzebne były dalsze wyjaśnienia, prosimy o kontakt telefoniczny z numerem (22) 826-96-17. Można również skontaktować się z nami wysyłając e-mail: ess@ifispan.waw.pl

Dodatkowe wyjaśnienia w związku z Rozporządzeniem Ogólnym o Ochronie Danych

Co to jest RODO?

RODO to Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych (Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego (PE) i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE). RODO zwane jest również GDPR (od angielskiej skróconej nazwy General Data Protection Regulation). Jako rozporządzenie PE i Rady UE ma bezpośrednie zastosowanie w każdym państwie członkowskim UE. RODO obowiązuje od 25 maja 2018 r. Tekst RODO z wyjaśnieniami dostępny jest na stronie: https://gdpr.pl/interaktywny-tekst-gdpr

Co to są dane osobowe?

Pojęcie danych osobowych jest zdefiniowane w Artykule 4 RODO jako informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej („osobie, której dane dotyczą”). Możliwa do zidentyfikowania osoba fizyczna to osoba, którą można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować, w szczególności na podstawie identyfikatora takiego jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny, dane o lokalizacji, identyfikator internetowy lub jeden bądź kilka szczególnych czynników określających fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną, ekonomiczną, kulturową lub społeczną tożsamość osoby fizycznej.

Czym jest przetwarzanie danych osobowych?

Pojęcie danych osobowych jest zdefiniowane w Artykule 4 RODO jako operacja lub zestaw operacji wykonywanych na danych osobowych, m.in. zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, modyfikowanie, pobieranie, przeglądanie, wykorzystywanie, przesłanie, rozpowszechnianie lub innego rodzaju udostępnianie, dopasowywanie lub łączenie, ograniczanie, usuwanie lub niszczenie. W badaniu ESS dane osobowe nie będą ani ujawniane, ani rozpowszechniane ani też udostępniane w żaden sposób.

Kto jest odpowiedzialny za przetwarzanie danych osobowych w badaniu ESS?

Badaniem ESS kieruje Europejskie Konsorcjum Infrastruktury Badawczej „Europejski Sondaż Społeczny” (ESS ERIC), które jest administratorem danych osobowych. Polska jest jednym z założycieli Konsorcjum, a w jego skład wchodzi przedstawiciel polskiego Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Siedzibą Konsorcjum jest Londyn (Wielka Brytania). Projekt ESS realizuje Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk (IFIS PAN), który wraz z Realizacja sp. z o. o. będą podmiotami przetwarzającymi dane na potrzeby badania w Polsce. W rozumieniu RODO zarówno IFIS PAN jak i Realizacja sp. z o.o. są podmiotami przetwarzającymi dane osobowe na zlecenie ESS ERIC. Wszystkie wymienione podmioty ponoszą odpowiedzialność za prawidłowe przetwarzanie danych osobowych w badaniu ESS.

Kto jest administratorem danych osobowych w ramach badania ESS?

Art. 4 pkt 7 RODO definiuje, że administrator danych osobowych oznacza organ, jednostkę organizacyjną, podmiot lub osobę ustalająca cele i środki przetwarzania danych osobowych. W przypadku badania ESS administratorem jest ESS ERIC, jako organizator międzynarodowego badania (zob. Kto jest odpowiedzialny za przetwarzanie danych osobowych w badaniu ESS?). Dzięki temu ustalono jednakowe postępowanie z danymi osobowymi we wszystkich krajach uczestniczących w projekcie. Krajowi koordynatorzy badania i instytucje je realizujące działają jako podmioty przetwarzające dane i podlegają kontroli administratora. Bycie administratorem danych nie oznacza w przypadku ESS bezpośredniego dostępu do danych osobowych. Należy podkreślić, że dane osobowe nie będą przekazywane poza obszar Polski i pozostaną w wyłącznej gestii lokalnego realizatora badania. Zapewnia to najwyższe standardy przetwarzania oraz ochrony danych osobowych i w przyszłości będzie stanowiło wzór do naśladowania w innych badaniach o zasięgu międzynarodowym.

Dane kontaktowe w związku z ochroną danych osobowych:

Instytucja realizująca badanie ESS: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa, tel. 22 826 96 17, adres e-mail: ess@ifispan.waw.pl .

Inspektor Ochrony Danych Osobowych w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk: e-mail: iod@ifispan.waw.pl.

Urząd odpowiedzialny za ochronę danych osobowych w Polsce: Urząd Ochrony Danych Osobowych (UODO), https://uodo.gov.pl

Inspektor Ochrony Danych Osobowych w ESS ERIC (administrator danych): https://dpo.esseric@europeansocialsurvey.org

Biuro Rzecznika Informacji Wielkiej Brytanii (UK Information Commissioner’s Office):

Adres do korespondencji:

Wycliffe House, Water Lane

Wilmslow

Cheshire SK9 5AF

Telefon: +44 01625 545700

https://ico.org.uk/global/contact-us/email/

Wizyta ankietera

Informacje dla uczestników badania