Ze Wschodu na Zachód i z powrotem: Podróże studenckie i transkulturowa produkcja wiedzy w renesansowej Europie (ok. 1470-ok. 1620)

Kierowniczka projektu: Prof. Valentina Lepri
Data rozpoczęcia: listopad 2020 r.
Data zakończenia: październik 2025 r.
Finansowanie European Research Council
Numer projektu: 864542

Opis projektu:
Projekt ERC Consolidator Grant “From East to West, and Back Again: Student Travel and Transcultural Knowledge Production in Renaissance Europe (c. 1470-c. 1620)” (,,Ze Wschodu na Zachód i z powrotem: Podróże studenckie i transkulturowa produkcja wiedzy w renesansowej Europie (ok. 1470-ok. 1620)’’, akronim: KnowStudents, nr 864542), realizowany jest w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk (IFiS PAN), od listopada 2020 r. do października 2025 r. Celem projektu jest przeprowadzenie pierwszego kompleksowego studium transkulturowej produkcji wiedzy we wczesnej nowożytności, poprzez zbadanie rozwoju dyscyplin akademickich w międzynarodowych i wielokulturowych środowiskach, w których były nauczane i studiowane.

Myślą przewodnią projektu jest to, iż najbogatszych i najbardziej zróżnicowanych przejawów migracji wiedzy należy upatrywać w aktywności studentów z Europy Środkowo-Wschodniej migrujących na Zachód. Perspektywa badawcza, która tradycyjnie skupia się na studiowaniu akademii uniwersyteckich, zostaje odwrócona, koncentrując się na podróżujących studentach, postrzeganych jako pośrednicy (agenci) wiedzy. Antologie rękopisów opracowane przez studentów z Europy Środkowo-Wschodniej podróżujących na Zachód są unikalnym świadectwem produkcji wiedzy transkulturowej w okresie renesansu. Studenci, którzy je tworzyli, pochodzili ze słowiańskich, węgierskich i bałtyckich środowisk językowych, a ich kraje graniczyły z jednej strony ze światem łacińskim, a z drugiej z Imperium Rosyjskim i Osmańskim. Dzięki wyjazdom studyjnym zdobywali wykształcenie w określonej dziedzinie, ale podczas swoich pobytów odkrywali także klasyczną kulturę grecką i łacińską, literaturę wernakularną i ekspresję artystyczną kraju goszczącego, doświadczając także jego zwyczajów i stylu życia. Ich nauka nie ograniczała się do neutralnego zapisu przedmiotów nauczania; przeciwnie, był to akt ponownego opracowania nowej wiedzy, na który wpływ miał zarówno bagaż intelektualny poszczególnych osób, jak i miejsce, w którym studiowały.

Projekt zakłada przenikanie się historii intelektualnej i historii migracji studenckich z Europy Środkowo-Wschodniej, z drobiazgową analizą ich notatników. Zbadanie wkładu studentów w historię myśli intelektualnej rzuci światło na istotną fazę historyczną w kształtowaniu się tożsamości europejskiej, a przede wszystkim zaoferuje badaczom nowy zasób wiedzy dla zrozumienia systemów organizacji i ponownego opracowania wiedzy we wczesnej nowożytności, jak również przyczyni się do ponownego przemyślenia dawnego stereotypu historycznego, który dzieli Europę na miejsca o dużej dynamice intelektualnej i inne, uważane za peryferyjne zarówno pod względem geograficznym, jak i kulturowym.

Pozostali członkowie zespołu:
Prof. Farkas Gábor Kiss (Profesor)
Prof. Danilo Facca (Profesor)
Dr. Alicja Bielak (Postdoc)
Dr. Gábor Förköli (Postdoc)
Dr. Dennj Solera (Postdoc)
Dr. Olga M. Hajduk (Koordynator projektu)
Dr. Katarzyna Rusinek-Abarca (Promotor badań naukowych)
Gniewomir Hawrasz (Doktorant)

Strona projektu

Śledź na bieżąco nasz projekt:
https://www.facebook.com/ERC.KnowStudents
https://twitter.com/KnowStudents
https://www.youtube.com/@ERC.KnowStudents