Zespół Studiów Europejskich

Dr hab. Joanna Fomina, prof. IFiS PAN – Kierowniczka
Dr Edit Zgut-Przybylska
Dr Steven Davis

Zespół Studiów Europejskich skupia swoją działalność na prowadzeniu badań socjologicznych nad procesami integracji europejskiej. Socjologia integracji europejskiej przyjmuje „oddolne” spojrzenie, w odróżnieniu od wciąż dominującej w badaniach nad Unią Europejską i integracją europejską, perspektywy „odgórnej”, która sprowadza się do analizy prawa europejskiego oraz tego, jego wpływu na prawo krajowe, relacji pomiędzy instytucjami europejskimi oraz z państwami członkowskimi, wzorców rządzenia (governance), stosunków pomiędzy państwami członkowskimi wewnątrz Unii oraz z krajami pozaunijnymi.

Prace Zespołu skupiają się przede wszystkim na procesach europeizacji społeczeństw krajów członkowskich; politycznych, społecznych i kulturowych czynnikach oraz skutkach integracji europejskiej; jak również źródeł poparcia dla idei współżycia i współdziałania w ramach wspólnoty krajów europejskich oraz rozszerzenia UE. Istotność tej perspektywy wynika m.in. z faktu, że bez społecznego poparcia istnienie tak skomplikowanego organizmu jakim jest Unia Europejska nie byłoby możliwe. Jednocześnie, rozumienie skutków społeczno-politycznych i kulturowych procesów integracji europejskiej jest niezbędne nie tylko do zrozumienia źródeł poparcia dla projektu europejskiego, jak również do lepszego zrozumienia wyników badań przyjmujących „odgórną” perspektywę oraz projektowania polityk na szczeblu unijnym.
Socjologia integracji europejskiej czerpie z dorobku socjologii kultury, socjologii ruchów społecznych, socjologii organizacji, socjologii wiedzy, socjologii polityki, socjologii migracji i innych.

Zespół Studiów Europejskich został założony przez prof. Józefa Niżnika, który kierował jego pracami przez ponad dwie dekady, angażując we współpracę doktorantów Szkoły Nauk Społecznych. Po przejściu prof. Niżnika na emeryturę w 2023r. Kierowniczką Zespołu została prof. Joanna Fomina. Członkinią Zespołu była również prof. Katarzyna Andrejuk, obecnie kierowniczka Zespołu Socjologii Migracji.

Wybrane publikacje Zespołu:

• Volintiru, C, and Zgut-Przybylska, E.  “Institutional consolidation in Romania – between formal and informal norms”. In: “Post-Communist Civic and Uncivic Values and Institutions: The Case of Romania”. Palgrave Macmillan. Forthcoming in 2024.
• Zgut-Przybylska, E: “The curious case of the pro-Russian far-right  in Hungary”. In: “Russia’s Influence on Europe’s Far Right”. The Hague: ICCT Press, Forthcoming in 2024. 
• Zgut, E. “Informal Exercise of Power: Undermining Democracy Under the EU’s Radar in Hungary and Poland.” Hague Journal on the Rule of Law 14, no. 2-3 (2022): 287-308.
• Csehi, R, and Zgut, E. “‘We won’t let Brussels dictate us’: Eurosceptic populism in Hungary and Poland.” European Politics and Society 22, no. 1 (2021): 53-68.
• Zgut-Przybylska, E. “Tilting the playing field through informal power in Hungary and Poland- How did Russia’s war in Ukraine change the EU’s approach?”, re:constitution Working Paper, Forum Transregionale Studien 23/2023.
• Zgut, E. United in Euroscepticism: Populist Foreign Policy in Hungary and Poland. IstanPol Working Paper, (2021). 
• Niżnik, Józef, Facing Nationalisms in the European Union, Cambridge Scholars Publishing: Newcastle upon Thyne, 2022.
• Fomina, Joanna, Political Dissent and Democratic Remittances. The Activities of Russian Migrants in Europe, Routdlege: New York and London, 2022.
• Polska w Europie jutra. Polityka europejska Polski w kontekście zmian międzynarodowych XXI wieku, pod red. J. Niżnika, IFiS PAN: Warszawa, 2021.
• Fomina, Joanna Fomina i Małgorzata Kopka-Piątek, Polexit w polskiej debacie publicznej. Instytut Spaw Pubilcznych: Warszawa, 2021.
• Fomina, Joanna, “Voice, exit and voice again: democratic remittances by recent Russian emigrants to the EU”, Journal of Ethnic and Migration, 2021, 47(11), pp. 2439–2458.
• Fomina, Joanna, “The Emerging European Public Sphere in the Face of Russia’s Information War”, In: In Search of a European Public Sphere: Challenges, Opportunities and Prospects, edited by Małgorzata Winiarska-Brodowska, Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
• Fomina, Joanna and Roch Dunin-Wąsowicz, “The Euromaidan Moment: The Making of Ukrainian Diasporic Civil Society in Poland.” In Democracy, Diaspora, Territory: Europe and Cross-Border Politics, edited by Olga Oleinikova, Jumana Bayeh, New York: Routledge, 2019: 91-111.
• “Of “Patriots” and Citizens: Asymmetric Populist Polarization in Poland.” In Democracies Divided: The Global Challenge of Political Polarization, edited by Thomas Carothers and Andrew O’Donohue, Washington: Brookings Institution Press, 2019.
• Europe on test: the onus of the past, ed. by J. Fomina and J. Niżnik, Polish Academy of Sciences, Warsaw, 2019.
• Fomina, Joanna, „The unlikely eurosceptics: The undercurrent Anti-European attitudes among the young Poles and the role of the domestic context”, Polish Sociological Review, 2017, 198(2), pp. 141–165
• Fomina, Joanna, „The EU failed, we need more EU? The public perceptions of the EU and european integration in the context of Russian-Ukrainian military conflict and the ‘migration crisis’”. In Why Europe?: Narratives and Counter-narratives of European Integration, edited by A. Bârgăoanu, R. Buturoiu and L.Radu, Peter Lang: Frankfurt am Main, 2017, pp. 169–183.
• Fomina, Joanna and Jacek Kucharczyk, „The Specter Haunting Europe: Populism and protest in Poland”, Journal of Democracy, 2016, 27(4), pp. 58–68.

Adres: Instytut Filozofii i Socjologii PAN,
00–330 Warszawa, ul. Nowy Świat 72, pokój 104,
tel. 22 657–27–65

classic-editor-remember:

classic-editor