The dispute between the Lviv-Warsaw and Krakow schools, logika w Kole Krakowskim oraz kontynuatorzy J. Śleszyńskiego
Zapraszamy do udziału w zdalnym posiedzeniu połączonych seminariów Zespołu Historii Matematyki (IHN PAN), Pracowni Historii Matematyki (Instytut Matematyki UJ) oraz Seminarium Filozoficznych Problemów Wiedzy w dniu 22 kwietnia br., godz. 10:45 -13:45, w czasie którego referaty wygłoszą:
1. Dr Andrew Schumann nt. The dispute between the Lviv-Warsaw and Krakow schools in the interwar period about the nature of mathematical knowledge (University of Information Technology and Management, Rzeszów), referat w j. angielskim;
2. Ks. Prof. Zbigniew Wolak nt. Logika w Kole Krakowskim (Uniwersytet Jana Pawła II, Kraków);
3. Prof. Wiesław Wójcik nt. Czy badania logiczne Jana Śleszyńskiego miały swoich kontynuatorów? (Uniwersytet Jana Długosza, Częstochowa).
Streszczenia referatów podajemy w załączeniu.
Szczegóły logowania
link do spotkania: https://zoom.us/j/95463459167?pwd=dGd1alo4M01PUWNtY1NRaEhKalJQdz09
Identyfikator spotkania: 954 6345 9167
Kod dostępu: 825642
Abstrakty
- The dispute between the Lviv-Warsaw and Krakow schools in the interwar period about the nature of mathematical knowledge
Andrew Schumann (University of Information Technology and Management in Rzeszow, Poland), andrew.schumann@gmail.com .
Since 1916, a heated discussion began between representatives of the Lviv-Warsaw school and the Krakow school of mathematics. The debate touched on the topic of whether it is possible to reduce mathematics to logic and set theory. On the one hand, Stanisław Zaremba was a strong opponent of basing mathematics on set theory. He considered logic and set theory to be auxiliary disciplines of mathematics, and not the main ones, as was the case according to the approach of Zygmunt Janiszewski and within the framework of the Warsaw school of Wacław Sierpiński and Stefan Banach. This debate is still relevant today, since the possibility of such a reduction is not obvious even now. In this debate, Zaremba, and not Jan Łukasiewicz, first expressed the idea of the three-valuedness in mathematics. The debate itself is of great importance, especially by studying what arguments were used.
- Logika w Kole Krakowskim, ks. Zbigniew Wolak (Uniwersytet Jana Pawła II, Kraków)
Koło Krakowskie było grupą uczonych katolickich zainteresowanych relacjami między teologią i innymi dziedzinami naukowymi, zwłaszcza filozofią, logiką, psychologią i fizyką. W dziedzinach tych posiadali wiedzę na stosunkowo wysokim poziomie, ich dokonania były nowatorskie w czasach działalności Koła, a wiele z nich nadal jest aktualnych oraz inspirujących.
W swoim referacie przedstawię krótką historię Koła Krakowskiego, następnie opiszę ich zainteresowania naukowe z podkreśleniem poglądów dotyczących logiki matematycznej. Główną część referatu stanowić będzie prezentacja najważniejszych dokonań związanych ze stosowaniem logiki jako narzędzia analizy pojęć i argumentów w dziedzinie filozofii i teologii chrześcijańskiej, m.in. dowody istnienia Boga, formalizacja pojęcia analogii itp.
Poruszone będą też pewne kwestie dyskusyjne dotyczące pojawiających się w takich analizach błędów materialnych i formalnych, postawione zostaną pytania dotyczące efektywności niektórych analiz oraz wyboru systemów logicznych stosowanych przez myślicieli Koła Krakowskiego. Wiele tych problemów dotyczy również współczesnych praktyk nauczania i stosowania logiki.
- Czy badania logiczne Jana Śleszyńskiego miały swoich kontynuatorów?
Wiesław Wójcik (Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie)
Kiedy Jan Śleszyński rozpoczyna od 1911 roku wykłady na Uniwersytecie Jagiellońskim ma już ugruntowaną wiedzę na temat znaczenia współczesnej mu logiki matematycznej (ukazuje wartość odkryć Bolzano, Fregego, Peano, Russela). Pokazuje jak stosować logikę do badań podstaw matematyki, ukazuje również znaczenie badań historycznych i odkrywa wagę odkryć logicznych uczonych starożytnych i średniowiecznych. To wszystko oddziałało na polskich logików i filozofów i skłoniło ich do podjęcia badań nad historią logiki i wykorzystania wyników tych badań. Ponadto sformułował program logicznej rekonstrukcji faktycznego przebiegu dowodów w matematyce oraz logicznego uściślenia i uproszczenia dowodów matematycznych poprzez wydzielenia z nich składnika czysto logicznego. Ten program był później realizowany m.in. przez Jaśkowskiego, który stworzył system dedukcji naturalnej. Miał kilku uczniów, w tym Stanisława Krystyna Zarembę, który opracował Teorię dowodu Śleszyńskiego i napisał ostatni rozdział, pokazujący zastosowanie jego metody analizy. Ponadto zainteresował badaniami podstaw matematyki Antoniego Hoborskiego, Witolda Wilkosza, Stanisława Gołąba, Tadeusza Ważewskiego i Leona Chwistka.
- classic-editor-remember:
- block-editor