Rutyna, takt, dyscyplina jako komponenty tożsamości podmiotu w kontekście jego cielesności

Szanowni Państwo, kontynuujemy spotkania w ramach seminarium Modele i aspekty podmiotowości, dotyczące współczesnych redefinicji  podmiotu i przemian w ujmowaniu podmiotowości.
Na seminarium omawiamy poszczególne kwestie w odwołaniu do aktualnego stanu badań i wybranych publikacji. Interesują nas perspektywy badawcze – dziedziny, zagadnienia, przedmioty badań, które aktualnie budzą spory, bywają kontrowersyjne lub są kwestionowane w ramach humanistyki i nauk społecznych.

Seminarium w bieżącym roku akademickim dotyczy zagadnień antropologicznych, a celem spotkań jest dookreślenie czterech wybranych pojęć słownika filozoficznego: jedności i wielości oraz jednorodności i różnorodności w kontekście antropologii filozoficznej.
Pytamy, co pozwoliłoby uzgodnić jedność osobową i zarazem złożoność osobowej tożsamości, zakładaną jedność gatunku ludzkiego i antropologicznego wyposażenia oraz relatywne zróżnicowanie
(kulturowe, historyczne, geograficzne, organiczne) jego poszczególnych realizacji, spójność domniemanych struktur źródłowych oraz zróżnicowanie ich przejawów.
Będziemy rozważać aspekty empiryczne i transcendentalne antropologii filozoficznej.

Zapraszamy Państwa na najbliższe seminarium 17 listopada br. (11:30-13:30, online – Zoom), dr hab. prof. APS Anna Drabarek (Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie) przedstawi referat Rutyna, takt, dyscyplina jako komponenty tożsamości podmiotu w kontekście jego cielesności.

Konspekt referatu dołączamy poniżej i serdecznie zapraszamy do udziału.

Maria Gołębiewska (Zespół Filozofii Kultury IFiS PAN)
maria.golebiewska@ifispan.edu.pl
Anna Michalska-Martin (Zakład Teorii Poznania i Filozofii Nauki IFiS PAN)
anna.michalska@ifispan.edu.pl

***

Anna Drabarek

Rutyna, takt, dyscyplina jako komponenty tożsamości podmiotu
w kontekście jego cielesności

Badania i dookreślenia tożsamości podmiotu w ramach nauk humanistycznych i społecznych odwołują się coraz częściej do zagadnień cielesności. Można powiedzieć, że wskazują one, iż rutyna, takt i dyscyplina są niezbędnymi aspektami podmiotowych identyfikacji. Rutyna tworzy spójność osobowości i poczucie bezpieczeństwa podmiotu. Takt to swoisty stan harmonii między pełnioną rolą społeczną, cechami osobowości i wyglądem zewnętrznym podmiotu. Natomiast dyscyplina – ujmowana jako społeczne i polityczne osaczenie – staje się często „inwestowaniem” w ciało podmiotu.

Analizy psychologiczne i socjologiczne wskazują, że kondycja zglobalizowanego świata sprzyja występowaniu konfliktów między różnymi aspektami tej samej tożsamości. Dlatego w obecnie prowadzonych debatach na temat tożsamości pojawiło się i jest dyskutowane pojęcie „płynnej” bądź „proteuszowej” tożsamości. Jest ono łączone między innymi z zagadnieniami różnorodności kulturowej, etnicznej, rasowej, narodowej, jak też z kwestiami ekonomizacji i urynkowienia rozmaitych dziedzin życia społecznego.

Rynkowa koniunktura wymaga, by „płynna tożsamość” podmiotu wciąż się przemieniała i dostosowywała do zmiennych warunków. Można stwierdzić, że współcześnie eksponowana „płynna tożsamość”, fundowana między innymi na cielesności, zatraca istotną różnicę między prywatnością i tym, co publiczne: domaga się upublicznienia prywatności, czyni ze sfery prywatnej – sferę upublicznioną. Można powiedzieć, że intymność wymagana w działaniach opartych na takcie stała się przeżytkiem.

Wspomniane zagadnienia przedyskutuję w odwołaniu do tez, między innymi, Michela Foucaulta, Ervinga Goffmana, Anthony’ego Giddensa i Richarda Sennetta.

Proponowane lektury:

• Tomasz Leszniewski, Tożsamość jednostki w warunkach kultury indywidualizmu – problem społecznego zaangażowania. Wokół rozważań Richarda Sennetta, w: Studia Edukacyjne, 2015, 36, s. 205-218. https://repozytorium.amu.edu.pl/server/api/core/bitstreams/815b20dd-0ae0-46c8-8fea-a7ee7b8fef49/content
• Nicholas H. Smith, The Hermeneutics of Work: On Richard Sennett, w: Critical Horizons. A Journal of Philozophy and Social Theory, 2007, 8 (2), s. 186-204. https://www.academia.edu/1284902/The_Hermeneutics_of_Work_On_Richard_Sennett

Dr hab. Anna Drabarek, prof. APS – kierownik Zakładu Podstaw Filozofii i Filozofii Społecznej w Instytucie Filozofii i Socjologii Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie; zajmuje się kwestiami etyki i aksjologii w historii filozofii i w filozofii współczesnej; wybrane publikacje – książki: Podmiot, wartościowanie, działanie, Warszawa 2011; Wartości w demokracji, Warszawa 2012; Przedmiot aksjologii. Dyskusje o naturze wartości moralnych, Warszawa 2019; (red.) Interdisciplinary Investigations into the Lvov-Warsaw School, London Camden 2019; artykuły: On the national character and patriotism. An analysis of the views of Julian Ochorowicz, w: Studia Philosophiae Christianae, 2019, 55 (3); The motivational role of intuitive law in the views of Leon Petrażycki, w: International Journal of Pedagogy, Innovation and New Technologies, 2019, 6 (1); A revitalisation of virtue ethics in contemporary education, w: Argument. Biannual Philosophical Journal, 2021, 11 (2).

classic-editor-remember:

block-editor