Płeć poza nawiasem. Feministyczne pytanie o fenomenologię

Polskie Towarzystwo Fenomenologiczne

Instytut Filozofii i Socjologii PAN

zapraszają na wykład z cyklu „Fenomenologia współczesna”

MARZENA ADAMIAK

PŁEĆ POZA NAWIASEM. FEMINISTYCZNE PYTANIE O FENOMENOLOGIĘ

11 marca (poniedziałek), godz. 15:00

Pałac Staszica, ul. Nowy Świat 72, sala 154 (I piętro)

Jednym z zyskujących dzisiaj na znaczeniu nurtów filozofii feministycznej, szczególnie pod kątem przekształceń tradycyjnych koncepcji i praktyk filozoficznych, jest feministyczna fenomenologia. Z feministycznego punktu widzenia, szczególnie atrakcyjna wydaje się fenomenologiczna obietnica takiego opisu doświadczenia, który ujmowałaby całość zjawiska, jakim jest przeżywanie płci, nie dokonując redukcji do dyskursu społecznego bądź biologicznego. Wysiłki podejmowane przez autorki związane z tym podejściem – by przepracować metodologiczne rozwiązania fenomenologii na korzyść feminizmu – niewątpliwie inspirują oba nurty, ale też ujawniają szereg problemów o charakterze dość fundamentalnym. Będę chciała zatem przyjrzeć się sposobom, w jaki badaczki, takie jak Bonnie Mann, Johanna Oksala, Linda Martin Alcoff czy Sonia Kruks, podchodzą do kwestii pierwszoosobowego opisu doświadczenia oraz adaptują tradycyjne procedury fenomenologiczne: słynne „branie w nawias” (epoché), wielostopniowe redukcje – ejdetyczna i transcendentalna itd. Dająca się przy tym zauważyć niejasność różnicy między opisem fenomenologicznym a „zwykłą” pierwszoosobową narracją o przeżyciach, takich jak gwałt czy przemoc domowa, czy oddzielenia „czystego” dociekania fenomenologicznego od nastawienia naturalnego, nie tylko sprawia, że fuzja obu dyscyplin nie przebiega bezproblemowo, ale prowokuje do postawienia pytań o samą filozofię.

W swoim wystąpieniu Marzena Adamiak opierać się będzie na badaniach, które prowadziła w ostatnich latach i przedstawiła w wydanej w ubiegłym roku książce Przeżywając płeć. Doświadczenie na styku feminizmu, poststrukturalizmu i fenomenologii (Universitas 2023).

Marzena Adamiak – filozofka, która studia magisterskie oraz doktoranckie ukończyła na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracuje w Zespole Badań nad Filozofią Hermeneutyczną, Poststrukturalizmem i Myślą Feministyczną IFiS PAN. W latach 2015-2023 członkini zarządu Polskiego Towarzystwa Fenomenologicznego. Zajmuje się problematyką podmiotowości, głównie w perspektywie feministycznej. Autorka książek: O kobiecie, która nawiedza myśl. Kobieta jako figura inności w koncepcji podmiotu Emmanuela Lévinasa (WAiP 2007) oraz Przeżywając płeć. Doświadczenie na styku feminizmu, poststrukturalizmu i fenomenologii (Universitas 2023).

classic-editor-remember:

block-editor