NIERÓWNY PODZIAŁ SZACUNKU. CZY W POLSKIM SPOŁECZEŃSTWIE TOCZY SIĘ WALKA O UZNANIE?

Serdecznie zapraszamy na seminarium Zakładu Socjologii Teoretycznej i Zespołu Badań nad Zmianą Społeczną i Tradycją z cyklu „Lokalne, regionalne, krajowe i ponadnarodowe: cztery spojrzenia na zmianę społeczną i ład społeczny”, które odbędzie się on-line w poniedziałek, 29 MAJA 2023 r., o godz. 15.00

dr hab. Piotr Kulas, prof. UW (Wydział Artes Liberales) i dr hab. Andrzej Waśkiewicz, prof. UW (Wydział Socjologii) wygłoszą referat pt.

NIERÓWNY PODZIAŁ SZACUNKU. CZY W POLSKIM SPOŁECZEŃSTWIE TOCZY WALKA O UZNANIE?

Komentatorzy: prof. dr hab. Aleksander Manterys (IPSiR UW), dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS Mikołaj Cześnik, dr Helena Chmielewska-Szlajfer (Akademia Leona Koźmińskiego)

Prowadząca seminarium: prof. dr hab. Joanna Kurczewska

Po link do wydarzenia należy napisać na mail: publicrelations@ifispan.edu.pl

Zapraszamy do dyskusji!

Abstrakt:

Nasza prezentacja składa się z trzech uzupełniających się części. W pierwszej części przedstawiamy w skrócie zredagowaną przez nas książkę Understanding Recognition: Conceptual and Empirical Studies (Routledge 2023). Koncepcja uznania przesuwa się z filozofii do nauk humanistycznych i społecznych, dlatego książka eksploruje kategorię z pogranicza humanistyki i nauk społecznych. Na gruncie socjologii można ją wiązać z takimi pojęciami jak status, honor, prestiż, szacunek i godność. Książka łączy prace z różnych dyscyplin akademickich oraz prezentuje teoretyczne konceptualizacje uznania i zastosowanie tej kategorii w badaniach historycznych i literackich. Przekonujemy też, że uznanie jest jednym z fundamentalnych problemów teorii socjologicznej, ponieważ umożliwia opisanie dystansów społecznych. Celem tej części jest demonstracja potencjału kategorii uznania oraz zawrócenie uwagi na jej zdolność do wzbogacenia analiz z pogranicza klasy, statusu oraz władzy.

Druga część wystąpienia poświęcona jest obserwacjom o bardziej empirycznym charakterze. Staramy się opowiedzieć, od czego zależy prestiż i uznanie w Polsce, kto czuje się szanowany, otoczony prestiżem, „uznany”. Zastanawiamy się, jakie znaczenie mają tutaj kwestie ekonomiczne, kulturowe. Wspominamy też, jak kwestie prestiżu zmieniają się w Polsce na przestrzeni lat, w jaki sposób można starać się tłumaczyć te zmiany i na ile są one historycznie zmienne.

W trzeciej części wystąpienia przekonujemy, że walka o uznanie stanowi jedną z głównych osi konfliktu społecznego we współczesnej Polsce. W ostatnich dekadach mieszkańcy Polski doświadczyli różnych form braku szacunku (ang. ‘recognition gap’), które w dużej mierze przyczyniły się do obecnej polaryzacji politycznej. ‘Luka uznania’ jest formą nierówności i niesprawiedliwości doświadczanej przez ludzi w oparciu o różnice klasowe i kulturowe. Stanowi ona brakującą ramę w analizie społeczno-kulturowej polskiego społeczeństwa. Przekonujemy, że brak szacunku dotyczy dwóch głównych grup: mniejszości oraz osób poniżanych ze względu na status społeczny. W pierwszym przypadku brak uznania dotyczy głównie kobiet i grup mniejszościowych i wiąże się głównie z niesprawiedliwością i pozbawieniem praw. W drugim przypadku dotyczy – osób pogardzanych ze względu na status materialny i wartość kulturową. Ostatnia część prezentacji opiera się głównie na danych zebranych w dwóch badaniach na reprezentatywnej próbie polskiego społeczeństwa, korzysta również z innych źródeł (m.in. kilkudziesięciu wywiadów pogłębionych). W uwagach końcowych argumentujemy, że ludzie doświadczający braku szacunku są przeciwstawiani sobie nawzajem przez populistycznych polityków.

classic-editor-remember:

block-editor