Leonardo Polo i redefinicje antropologii transcendentalnej

Zapraszamy na seminarium z cyklu Modele i aspekty podmiotowości,
dotyczące współczesnych redefinicji  podmiotu i przemian w jego pojmowaniu.
Na seminarium omawiamy poszczególne kwestie w odwołaniu do aktualnego stanu badań i wybranych publikacji. Interesują nas perspektywy badawcze – dziedziny, zagadnienia, przedmioty badań, które aktualnie budzą spory, bywają kontrowersyjne lub są kwestionowane w ramach humanistyki i nauk społecznych.

Seminarium w bieżącym roku akademickim dotyczy zagadnień antropologicznych, a celem spotkań jest dookreślenie czterech wybranych pojęć słownika filozoficznego: jedności i wielości oraz jednorodności i różnorodności w kontekście antropologii filozoficznej.
Pytamy, co pozwoliłoby uzgodnić jedność osobową i zarazem złożoność osobowej tożsamości, zakładaną jedność gatunku ludzkiego i antropologicznego wyposażenia oraz relatywne zróżnicowanie (kulturowe, historyczne, geograficzne, organiczne) jego poszczególnych realizacji,
spójność domniemanych struktur źródłowych oraz zróżnicowanie ich przejawów.
Będziemy rozważać aspekty empiryczne i transcendentalne antropologii filozoficznej.

Zapraszamy Państwa na najbliższe seminarium 8 marca br. (11:30-13:30, online – Zoom), dr hab. prof. IFiS PAN Maria Gołębiewska (Zespół Filozofii Kultury IFiS PAN)przedstawi referat
Leonardo Polo i redefinicje antropologii transcendentalnej.

Link i dane do logowania:
https://zoom.us/j/93216681376?pwd=Rml3ZFRGT0owUWVzVXB4bkljZ1RnUT09

Identyfikator spotkania: 932 1668 1376
Kod dostępu: 587370

Konspekt referatu dołączamy poniżej i serdecznie zapraszamy do udziału.

Maria Gołębiewska (Zespół Filozofii Kultury IFiS PAN)
maria.golebiewska@ifispan.edu.pl
Anna Michalska-Martin (Zakład Teorii Poznania i Filozofii Nauki IFiS PAN)
anna.michalska@ifispan.edu.pl
 

***

Maria Gołębiewska

Leonardo Polo i redefinicje antropologii transcendentalnej

Referat i dyskusja będą poświęcone koncepcjom filozoficznym, w szczególności antropologicznym, opracowanym przez współczesnego hiszpańskiego myśliciela Leonarda Polo Barrenę (1926-2013). Jego wczesne badania dotyczyły między innymi kwestii prawa naturalnego oraz praw człowieka. Od lat pięćdziesiątych zajmował się antropologią, jak i metodologią filozoficzną, która umożliwiałaby wyodrębnienie zagadnień antropologicznych i ich odróżnienie – dzięki badawczej specyfice – od kwestii metafizycznych. Wspomniane w tytule redefinicje dotyczą zmian w dotychczasowym pojmowaniu i antropologii, i transcendentalizmu – przemian, które miałyby na celu przede wszystkim wyznaczenie specyficznie antropologicznych transcendentaliów. Zarazem byłyby to redefinicje dotychczasowych pojęć filozoficznych, możliwe do przeprowadzenia dzięki założeniom i tezom antropologii transcendentalnej, postulowanej przez Polo.

W pierwszym tomie Antropología trascendental Leonardo Polo proponuje transcendentalne rozróżnienie między metafizyką (pojmowaną jako nauka o bycie ogólnym i uniwersalnym) a antropologią (rozumianą jako nauka o człowieku). Jego zdaniem te dwie nauki badają różne typy aktów bytu, ponieważ metafizyka bada akty bycia wszechświata fizycznego (czyli akty trwania), natomiast antropologia zajmuje się aktami bycia osobą ludzką (czyli aktami współistnienia). Wychodząc z założenia, iż rzeczywistość stanowi sumę różnych aktów bytu, Polo przekonuje, że antropologię można w sposób właściwy nazwać „transcendentalną”. Można przypisać jej taki charakter mimo tego, że tradycyjne transcendentalne metafizyki wraz z ich pojęciami (na przykład ens, unum, res, verum, bonum i pulchrum) różnią się od postulowanej antropologii transcendentalnej i jej pojęć, które określałyby transcendentalia specyficzne dla bytu ludzkiego: osobowe współistnienie, osobową wolność, osobową inteligibilność i osobową miłość. Interpretatorzy koncepcji Polo podkreślają, że aktualność jego postulatów antropologicznych polega na rozpatrywaniu przypadkowości istnienia człowieka i równocześnie konieczności ludzkiego losu – nieoczekiwanych, zaskakujących zmian, w których zarazem możemy dopatrzeć się powtarzalnych regularności i prawideł nie tylko społecznych, lecz również kosmicznych.

Dlatego ważnym celem badawczym Leonarda Polo było „wzmocnienie klasycznej metafizyki przez antropologię transcendentalną” i dodanie do „klasycznego zestawu” pojęć metafizyki nowego zestawu pojęć charakteryzujących antropologiczne, osobowe transcendentalia – byłaby to podmiotowa i osobowa strona metafizyki transcendentalnej. Dlatego transcendentalna antropologia Polo jest rozwinięciem filozofii klasycznej, mającym na celu odkrycie w osobie ludzkiej – przedmiotu ontologii i poznania odmiennego od przedmiotów dotychczasowej metafizyki. Jak pisze Polo, to właśnie „odróżnia antropologię od metafizyki – przedmiot antropologii jest jednocześnie jej podmiotem”. Równocześnie prowadzi on polemikę ze współczesnym subiektywizmem, którego redefinicję proponuje w swoim projekcie antropologii transcendentalnej – w opisaniu związków między podstawą, czyli tym, co ufundowane i fundujące, a osobową wolnością. Uwzględnia przy tym konieczności fizjologiczne i cielesne człowieka, które również dookreślają i uzupełniają transcendentalne aspekty antropologii.


Proponowane lektury: 

Leonardo Polo, On the Origin of Man: Hominization and Humanization, przeł. Leonardo Polo, Roderrick Esclanda, Alberto Vargas, w: Journal of Polian Studies, 2016, nr 3, s. 9-23.
https://iis-edu.org/wp-content/uploads/2020/04/The-Origin-of-Man-by-Leonardo-Polo.pdf

Leonardo Polo, Approach to Transcendental Anthropology, przeł. Jaya Kilaire, Clara Nolan, Mercedes Rubio, preprint tłumaczenia zamieszczony na portalu Research Gate (2022), s. 1-15.
https://www.researchgate.net/publication/363186663_APPROACH_TO_TRANSCENDENTAL_ANTHROPOLOGY

Roderrick Esclanda, Juan Fernando Sellés, Leonardo Polo: A Brief Introduction, South Bend (USA), Leonardo Polo Institute of Philosophy Press, 2015.
https://iis-edu.org/wp-content/uploads/2020/02/PoloIntroduction.pdf

classic-editor-remember:

block-editor