LEARNFORCLIMATE: Procesy uczenia się dla realizacji wielorakich celów polityki leśnej w kontekście stresu i zaburzeń klimatycznych

Kierownik projektu w Polsce: dr hab. Krzysztof Niedziałkowski, prof. IFiS PAN
Data rozpoczęcia projektu: 2022 r.
Data zakończenia projektu: 2025 r.
Finansowanie w Polsce: Narodowe Centrum Nauki

Uczenie się jest w naukach społecznych rozumiane jako zmiana w przekonaniach i zachowaniu określonych grup społecznych. W kontekście gospodarowania lasami, ma ono istotne znaczenie dla rozwiązania problemu wielorakich oczekiwań i wyzwań stojących przed polityką leśną państwa w związku z odpowiedzią na zmiany klimatyczne. Zaburzenia i stres środowiskowy wywołane przez ocieplanie się klimatu (np. susze, pożary, huragany) mogą mieć daleko idące negatywne skutki dla korzystania ze zróżnicowanych korzyści jakie dają lasy. Jednocześnie, zdarzenia te mogą otwierać nowe możliwości uczenia się i wypracowywania nowych rozwiązań zabezpieczających leśne „usługi ekosystemowe” w przyszłości. Niestety obecnie dysponujemy bardzo ograniczoną wiedzą na temat sposobów organizacji skutecznych procesów uczenia się w zakresie gospodarki leśnej w odpowiedzi na niespodziewane zaburzenia. Wcześniejsze badania podkreślały znaczenie konfliktów pomiędzy celami polityki leśnej, a celami polityk ochrony bioróżnorodności i ochrony klimatu. Konflikty te utrudniały efektywne i zrównoważone wykorzystanie lasów i ich zasobów przy jednoczesnej realizacji celów zrównoważonego rozwoju i neutralności klimatycznej. Istnieje zatem potrzeba wypracowania nowych sposobów na rozwiązywanie konfliktów pomiędzy celami ekonomicznymi, środowiskowymi i kulturowymi stawianymi przed gospodarką leśną oraz na promowanie wzajemnych pozytywnych oddziaływań przy realizacji tych celów.

Projekt LEARNFORCLIMATE zidentyfikuje i rozwinie innowacyjne metody uczenia się opartego o współpracę zróżnicowanych grup podmiotów z sektora nauki i praktyki leśnej. Projekt zbada oraz zwizualizuje związki pomiędzy zaburzeniami klimatycznymi, celami polityki leśnej i jej zmianą, działaniami właścicieli i zarządców lasów, a korzyściami, które dostarczają i mogą w przyszłości dostarczać lasy. Międzynarodowy zespół badawczy składający się z badaczy społecznych i przyrodników ze Szwecji (Luleå University of Technology), Niemiec (European Forest Institute Bonn; Forest & Environmental Policy, University of Freiburg), Polski (IFiS PAN, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie) i Słowenii (University of Ljubljana) zastosuje zintegrowane międzynarodowe podejście porównawcze do analizy reakcji na zaburzenia gospodarki leśnej, w ścisłej współpracy z przedstawicielami właścicieli i zarządców lasów, reprezentantami społeczeństwa obywatelskiego i decydentami. Projekt LEARNFORCLIMATE zidentyfikuje czynniki wspomagające i zaburzające wspólne uczenie się i osiąganie zakładanych celów; rozwinie innowacyjne metody wspierające uczenie się w środowisku wirtualnym; dostarczy wsparcia w procesach podejmowania decyzji oraz rekomendacji dotyczących skutecznej realizacji przez gospodarkę leśną zróżnicowanych celów zrównoważonego rozwoju w warunkach stresu i zaburzeń klimatycznych.

Kierownikiem projektu w Polsce jest dr hab. Krzysztof Niedziałkowski, prof. IFiS PAN.

Projekt LEARNFORCLIMATE otrzymuje wsparcie finansowe w ramach ERA-NET Cofund ForestValue ze strony Narodowego Centrum Nauki (UMO-2021/03/Y/HS6/00035) (działania polskich partnerów) oraz odpowiednich organizacji finansujących w Niemczech, Szwecji i Słowenii (partnerzy zagraniczni). Fundusz ForestValue jest wspierane finansowo przez Unię Europejską w ramach programu badawczo-innowacyjnego Horyzont 2020 (umowy grantowa Nr 773324).

Publikacje przygotowane dotychczas w ramach projektu:

1. Niedziałkowski, K., Konczal, A. & Mielewczyk, M. 2025. ‘“Hands off our forests!” – The impact of the authoritarian rule on polish forest policy in the context of the European Green Deal’, Forest Policy and Economics 171, 103402. https://doi.org/10.1016/j.forpol.2024.103402
2. Nasiri, V. et al. 2025. ‘Linking remotely sensed growth-related canopy attributes to interannual tree-ring width variations: A species-specific study using Sentinel optical and SAR time series’, ISPRS Journal of Photogrammetry and Remote Sensing 221, 347–62. https://doi.org/10.1016/j.isprsjprs.2025.02.002
3. Niedziałkowski K and Chmielewski P (2023) Challenging the dominant path of forest policy? Bottom-up, citizen forest management initiatives in a top-down governance context in Poland. Forest Policy and Economics 154: 103009.
   https://doi.org/10.1016/j.forpol.2023.103009
4. Nasiri V, Hawryło P, Janiec P, Socha J. (2023) Comparing Object-Based and Pixel-Based Machine Learning Models for Tree-Cutting Detection with PlanetScope Satellite Images: Exploring Model Generalization. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation 125: 103555.

https://doi.org/10.1016/j.jag.2023.103555

Prezentacja wyników projektu na międzynarodowych konferencjach naukowych:

• K. Niedziałkowski, Koalicje przekonań w polskim polu polityki leśnej, II Konferencja Sekcji Socjologii Środowiska PTS, IFiS PAN i SGGW, Warszawa, 26-27.09.2024; K. Niedziałkowski był również członkiem komitetu organizacyjno-naukowego konferencji
• K. Niedziałkowski, Forest policy responses to climate change – Implementation of the New EU Forest Strategy 2030 into the Polish forest policy, Konferencja Temporate forests in the Anthropocene, Instytut Biologii Ssaków PAN, 15-20.09.2024
• K. Niedziałkowski, “Hands off our forests!” – Responses to the EU’s climate change policies in the authoritarian policy context of the Polish forest management; Konferencja European Sociological Association, University of Porto (Portugalia), 26-31.08.2024
• M. Mielewczyk, “The urgency for some, generational change for others – how to combine the motivations and goals of climate activists with the knowledge of foresters in the task of adapting forests to climate change”, konferencja EASST “Making and doing transformations”, University of Amsterdam (Holandia), 15-20.07.2024
• K. Niedziałkowski, Forest policy responses to climate change: Advocacy coalitions, epistemic communities and the Implementation of the New EU Forest Strategy 2030 into the Polish forest policy, International Forest Policy Meeting, University of Helsinki (Finlandia), 9-13.04.2024; K. Niedziałkowski, Forest policy responses to climate change: Advocacy coalitions, epistemic communities and the Implementation of the New EU Forest Strategy 2030

classic-editor-remember:

block-editor