Funkcja w IFiS PAN |
Kierowniczka Ośrodka Badań Społecznych nad Chorobami Rzadkimi (http://rdsrc.ifispan.pl/)
|
Obszary zainteresowań naukowych |
Antropologia medyczna, socjologia medyczna, biotożsamość, biotechnologie, choroby rzadkie, (bio)etyka, STS, religia; Finlandia, Niemcy, Polska
|
Skrócony biogram |
Małgorzata Rajtar – antropolożka i socjolożka. Ukończyła studia doktoranckie w Szkole Nauk Społecznych przy IFiS PAN oraz etnologię w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych (MISH) na Uniwersytecie Warszawskim. Stypendystka, m.in., Alexander von Humboldt Stiftung, Max Planck Institute for Social Anthropology, DAAD i EURIAS Fellowship Programme/ The European Commission (Marie-Sklodowska-Curie Actions – COFUND Programme – FP7). Prowadzi badania z antropologii społeczno-kulturowej i medycznej (biomedycyna, choroby rzadkie i przewlekłe, biotechnologie, biotożsamość, etyka, medycyna i religia). Jest także kierowniczką Ośrodka Badań Społecznych nad Chorobami Rzadkimi przy IFiS PAN (https://rdsrc.ifispan.pl/en/).
|
Wykształcenie |
- 2018 Habilitacja, etnologia, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
- 2006 Doktorat, socjologia, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
- 2000-2005 Studia doktoranckie w Szkole Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
- 2000 Magisterium, etnologia, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej (obecnie Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej), Uniwersytet Warszawski.
- 1995-2000 Studia magisterskie w Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych (MISH), Uniwersytet Warszawski.
|
Udział w redakcjach czasopism lub serii wydawniczych |
– Book Series Editorial Board Member. Berghahn Book Series: Disability and Chronicity Through the Ethnographic Lens.
– Editorial Board Member. Suomen Anthropologi: Journal of the Finnish Anthropological Society
|
Realizowane projekty badawcze |
- 09.2024-08.2026 Tranzycja w chorobach rzadkich. Projekt realizowany we współpracy naukowej między Polską Akademią Nauk i Austriacką Akademia Nauk. Funkcja: Co-PI (z dr E-M. Knoll/Austriacka Akademia Nauk)
- 05.2018-11.2023 Antropologia chorób rzadkich. Studium regionu Morza Bałtyckiego (nr grantu: UMO-2017/26/E/HS3/00291). Źródło finansowania: Narodowe Centrum Nauki (Konkurs Sonata Bis 7). Funkcja: Kierownik
- 01.2016-07.2019 Społeczno-kulturowe wymiary chorób rzadkich na przykładzie niedoboru LCHAD. Studium porównawcze Polski i Finlandii (nr grantu UMO-2015/17/B/HS3/00107). Źródło finansowania: Narodowe Centrum Nauki (Konkurs OPUS 9). Funkcja: Kierownik
- 09.2018-06.2019.“Food, Biomedical Technologies, and Care. The Case of Rare Metabolic Disorders”. The EURIAS Fellowship Programme and the European Commission (Marie- Skłodowska-Curie Actions – COFUND Programme – FP7). Helsinki Collegium for Advanced Studies, University of Helsinki, Finlandia.
- 05.2016-04.2019 Zespół Turnera- wzory socjalizacji i zarządzanie cielesnością w sytuacji choroby przewlekłej. Ujęcie interdysyplinarne. Źródło finansowania: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, Program Rozwój 2b), Nr grantu: 2bH 15 0137 83. Kierownik grantu: dr hab. Magdalena Radkowska-Walkowicz (UW). Funkcja: Główny wykonawca.
- 09.2011-07.2013 Refusal of Blood Transfusions: Religious Identity and Modern Medical Authority. Źródło finansowania: Alexander von Humboldt Stiftung, Niemcy. Funkcja: kierownik projektu. Miejsce realizacji: Instytut Etnologii (obecnie: Instytut Antropologii Społecznej i Kulturowej) Wolnego Uniwersytetu w Berlinie. Goszczący profesor: prof. Hansjörg Dilger.(FU Berlin)
- 02.2006-01.2009 “Heaven on Earth”: Conversion and Morality in Eastern Germany. Źródło finansowania i miejsce realizacji projektu: Instytut Antropologii Społecznej im. Maxa Plancka Max Halle (Saale), Niemcy. Funkcja: kierownik projektu.
|
Zagraniczne doświadczenia naukowe |
- 10.2023 i 09.2024 Visiting Researcher, Institute for Social Anthropology, Austrian Academy of Sciences, Vienna, Austria (3 weeks)
- 02.2023 Visiting Scholar, Center for Science, Technology, Medicine & Society, UC Berkeley, U.S.A. (1 month)
- 09.2018-06.2019 EURIAS Senior Fellow, Helsinki Collegium for Advanced Studies, Finlandia.
- 09.2011-07.2013 Alexander von Humboldt Foundation Fellowship for Postdoctoral Researchers, Institute of Social and Cultural Anthropology, Freie Universität Berlin, Niemcy.
- 06.2010-07.2010 German Academic Exchange Service (DAAD) Scholarship, Institute of Social and Cultural Anthropology, Freie Universität Berlin, Niemcy.
- 02.2006-01.2009 Postdoctoral Research Fellow, Max Planck Institute for Social Anthropology, Halle (Saale), Niemcy.
- 10.2002-07.2003 German Academic Exchange Service (DAAD) Scholarship, Institute of Ethnology, University of Heidelberg, Niemcy.
- 04.-07.1999 Stypendium Socrates-Erasmus, Department of European Ethnology, Humboldt University of Berlin, Niemcy.
|
Inne |
PUBLIKACJE
Redakcja naukowa monografii i numerów monograficznych czasopism
- Przyjęty. Diasio, N. i M. Rajtar (red.). Numer specjalny czasopisma pt. “Living with Rare Diseases in Europe: Uncertainty, negotiations, and Temporality.” Medical Anthropology.
- Przyjęty. Knoll E.-M. i M. Rajtar (red.). Numer specjalny czasopisma pt. “Rare Diseases, Social Sciences, and Global Health. Counterbalancing Biomedical Reductionism.” Social Science & Medicine.
- 2023. Rajtar, M. i K. E. Król (red.). Entanglements of Rare Diseases in the Baltic Sea Region. Lanham, MD: Lexington Books/Rowman & Littlefield. https://rowman.com/ISBN/9781666942385/Entanglements-of-Rare-Diseases-in-the-Baltic-Sea-Region
- 2016. D. Penkala-Gawęcka i M. Rajtar. Numer specjalny czasopisma pt. „Medical Pluralism and Beyond”. Anthropology & Medicine 23(2), s. 129-219. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13648470.2016.1180584
- 2014. M. Radkowska-Walkowicz i M. Rajtar. Blok tematyczny pt. „Kultura i Medycyna”, Etnografia Polska 58(1-2), s. 95-189.
- 2012. Rajtar, M. i J. Straczuk (red.). Emocje w kulturze. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego i Narodowe Centrum Kultury.
- 2010. Peperkamp, E. i M. Rajtar (red.). Religion and the Secular in Eastern Germany, 1945 to the Present. Leiden-Boston: Brill.
Pozostałe publikacje (wybór)
- Rajtar, M. 2025. Patient Passports and Vulnerability: Disjunctures in Health Policy Instruments for People with Rare Diseases. Social Science & Medicine 366: 117642. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2024.117642
- Rajtar, M. & E-M. Knoll. 2024. Anthropology, Global Health, and Rare Diseases. W: The Routledge Handbook of Anthropology & Global Health. Tsitsi B. Masvawure & E. E. Foley, 353-365. Routledge. DOI: 10.4324/9781003284345-31
- Rajtar, M. 2024. Kaskady hormonalne i chemiczne reżimy życia. Recenzja książki “Hormonal Theory. A Rebellious Glossary” pod red. A. Ford, R. Malcolm, S. Erikainen, L. Reader i C. Robers (Bloomsbury Academic 2024). Teksty Drugie 4: 219-228. DOI: 10.18318/td.2024.4.11
- Rajtar, M. 2023. Antycypując przyszłość – diagnoza a doświadczenie w chorobach rzadkich w Polsce. LUD 107:10-41. DOI 10.12775/lud107.2023.01
- Rajtar, M. 2023. Between Standard and Experimental: Knowledge Production and Tube Feeding Practices in Finland and Poland. W: Entanglements of Rare Diseases in the Baltic Sea Region. M. Rajtar i K. E. Król, red. Lanham: MD: Lexington Books/Rowman & Littlefield, 89-111.
- Rajtar, M. 2023. ‘Small’ Data, Isolated Populations, and New Categories of Rare Diseases in Finland and Poland. Anthropology & Medicine 30(1):1-16. doi: 10.1080/13648470.2022.2152633
- Król, K.i M. Rajtar. 2022. Practicing Resilience while Negotiating the Pandemic: The Experiences of People with Rare Diseases in Poland. W: Negotiating the Pandemic: Cultural, National, and Individual Constructions of COVID-19. I. Ali i R. Davis-Floyd, red. Routledge, 125-138.
- Rajtar, M. 2021. Competing religious and Biomedical Notions of Treatment. The case of blood transfusion refusals. W: The Routledge Handbook of Religion, Medicine and Health. D. Lűddeckens, P. Hetmanczyk, P. E. Klassen i J.B. Stein (red.). Routledge, 406-420.
- Rajtar, M. 2020. The concept of vulnerability within research ethics and health policies on rare diseases. Przegląd Socjologiczny [Sociological Review] 69(3): 107-127. DOI: https://doi.org/10.26485/PS/2020/69.3/5
- Rajtar, M. 2019. Normalised Eating and Dietary Guidelines in LCHAD Deficiency. Ethnologia Polona 40: 91-108. DOI: 10.23858/EthP40.2019.00DOI: 10.23858/EthP40.2019.00
- Rajtar, M. 2019. Bioetyka i technologie wzmacniania ludzkiego ciała w kontekście doświadczeń kobiet z zespołem Turnera. W: Zespół Turnera. Głosy i doświadczenia. E. Maciejewska-Mroczek, M. Radkowska i M. Reimann, red. Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 171-197.
- Rajtar, M. 2019. Christians in the Biomedical Embrace: A Case of “No Blood Transfusion” Policy in Germany. W: Twilight Zone Anthropology. A Voice from Poland. M. Buchowski (red.). Canon Pyon: Sean Kingston Publishing. 213-231.
- Rajtar, M. 2018. Relational autonomy, care, and Jehovah’s Witnesses in Germany. Bioethics 32(3):184-192. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/bioe.12424
- Rajtar, M. 2017. O (nie)naturalności jedzenia. Pokarmy i technologie biomedyczne w chorobach metabolicznych. Lud 101: 383-400. http://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/LUD/article/view/lud101.2017.13
- Rajtar, M. 2017. Religion und Geschlecht bei den Zeugen Jehovas in (Ost-) Deutschland, w:Religionen und Geschlechterordnungen. K. Sammet, F. Benthaus-Apel, Ch. Gärtner, red. 179-195.Wiesbaden: Springer VS.
- Rajtar, M. 2016. Health care reform and Diagnosis Related Groups in Germany: The mediating role of Hospital Liaison Committees for Jehovah’s Witnesses. Social Science & Medicine 166: 57-65. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0277953616304385?via%3Dihub
- Rajtar, M. 2016. Jehovah’s Witness patients within the German medical landscape. Anthropology & Medicine 23(2): 172-187. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13648470.2016.1180581?journalCode=canm20
- Penkala-Gawęcka, D. i M. Rajtar. 2016. Introduction to the special issue ‘medical pluralism and beyond’. Anthropology & Medicine 23(2): 129-134. https://doi.org/10.1080/13648470.2016.1180584
- Rajtar, M. 2014. Krew jako ciało „obce” i „indywidualne”. Krew i biotożsamość na przykładzie Świadków Jehowy w Niemczech. Etnografia Polska 58(1-2): 101-116.
- Rajtar, M. 2014. Serce i krew. Rodziny świadków Jehowy wobec zespołu Downa. W: Etnografie biomedycyny, red. M. Radkowska-Walkowicz i H. Wierciński, 259-275. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
- Rajtar, M. 2014. Zwrot etyczny i nowa antropologia moralności. Lud 98: 137-156.
- Rajtar, M. 2013. Bioethics and religious bodies. Refusal of blood transfusions in Germany. Social Science & Medicine 98: 271-277. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0277953613001469
- Rajtar, M. i J. Straczuk. 2012. Wprowadzenie. W: Emocje w kulturze, red. M. Rajtar i J. Straczuk. 7-25. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego i Narodowe Centrum Kultury.
- Rajtar, M. 2011. Gender in the Discursive Practices of the Jehovah’s Witnesses in the Former East Germany. Social Compass 58(2): 260-270. http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0037768611402617
- Rajtar, M. 2010. Jehovah’s Witnesses in East Germany: ‘Reconfigurations’ of Identity. Religion, State and Society 38(4): 401-416. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637494.2010.525321
- Peperkamp, E. i M. Rajtar. 2010. Introduction. W: Religion and the Secular in Eastern Germany, 1945 to the Present, red. E. Peperkamp i M. Rajtar, 1-18. Leiden-Boston: Brill.
|
Zainteresowania pozanaukowe |
|