Wyzwania antropologii humanistycznej w kontekście przemian współczesnej humanistyki
Kontynuujemy spotkania w ramach seminarium Modele i aspekty podmiotowości, dotyczące współczesnych redefinicji podmiotu i przemian w jego pojmowaniu.
Na seminarium omawiamy poszczególne kwestie w odwołaniu do aktualnego stanu badań i wybranych publikacji. Interesują nas perspektywy badawcze – dziedziny, zagadnienia, przedmioty badań, które aktualnie budzą spory, bywają kontrowersyjne lub są kwestionowane w ramach humanistyki i nauk społecznych.
Seminarium w bieżącym roku akademickim dotyczy zagadnień antropologicznych, a celem spotkań jest dookreślenie czterech wybranych pojęć słownika filozoficznego: jedności i wielości oraz jednorodności i różnorodności w kontekście antropologii filozoficznej.
Pytamy, co pozwoliłoby uzgodnić jedność osobową i zarazem złożoność osobowej tożsamości, zakładaną jedność gatunku ludzkiego i antropologicznego wyposażenia oraz relatywne zróżnicowanie (kulturowe, historyczne, geograficzne, organiczne) jego poszczególnych realizacji,
spójność domniemanych struktur źródłowych oraz zróżnicowanie ich przejawów. Będziemy rozważać aspekty empiryczne i transcendentalne antropologii filozoficznej.
Zapraszamy Państwa na najbliższe seminarium 24 maja br. (11:30-13:30, online – Zoom), dr hab. prof. IFiS PAN Daniel R. Sobota (Zespół Antropologii Filozoficznej i Filozofii Społecznej IFiS PAN) przedstawi referat Wyzwania antropologii humanistycznej w kontekście przemian współczesnej humanistyki.
Link i dane do logowania:
https://zoom.us/j/92868344335?pwd=NGlWSE1pVWlRKzZBaDNSNm00MzJrZz09
Identyfikator spotkania: 928 6834 4335
Kod dostępu: 227205
Konspekt referatu dołączamy poniżej i serdecznie zapraszamy do udziału.
Maria Gołębiewska (Zespół Filozofii Kultury IFiS PAN)
maria.golebiewska@ifispan.edu.pl
Anna Michalska-Martin (Zakład Teorii Poznania i Filozofii Nauki IFiS PAN)
anna.michalska@ifispan.edu.pl
***
Daniel R. Sobota
Wyzwania antropologii humanistycznej w kontekście przemian współczesnej humanistyki
Celem wystąpienia jest próba filozoficznego rozpoznania sensu zmian, jakie od kilkudziesięciu lat dokonują się we współczesnej humanistyce, pojmowanej jako wyróżniona wiedza człowieka o sobie samym, a także konsekwencji politycznych i instytucjonalnych tych przemian. Przedmiotem analizy nie są wszystkie zwroty (turns), jakie dzieją się w humanistyce, a jedynie te, które bezpośrednio lub pośrednio kwestionują prymat pisma oraz umiejętności czytania i pisania, uznawanych za kluczowe środki otwierające dostęp do zrozumienia tego, czym jest człowiek.
W pierwszej części referatu omawiam pokrótce filozoficzne znaczenie metakategorii „zwrotu” i „powrotu” we współczesnej humanistyce. W drugiej części przedstawiam kilka zwrotów kwestionujących tradycyjny sens nauk humanistycznych, rozumianych jako studia humaniora. Oprócz zwrotu oralnego biorę pod uwagę zwrot retoryczny, performatywny, pamięciowy, ludyczny, somatyczny, medialny, afektywny i postkolonialny.
W ostatniej części zajmuję się badaniami nad konsekwencjami instytucjonalnymi, podającymi w wątpliwość prymat pisarstwa w humanistyce. Pytam o uniwersytet i tworzę projekt wspólnoty badawczej, która mogłaby zrealizować, w formie nowej instytucji, humanistyczne poznanie człowieka.
Słowa kluczowe: humanistyka współczesna, zwrot, tekstualizm, humanizm, performans, uniwersytet.
Literatura:
Humanizm. Historie pojęcia, red. A. Borowski, Warszawa, Wydawnictwo Neriton, 2009.
»Zwroty« badawcze w humanistyce. Konteksty poznawcze, kulturowe, społeczno-instytucjonalne, red. J. Kowalewski, W. Piasek, Olsztyn, Instytut Filozofii UWM, 2010.
Martin Heidegger, List o „humanizmie”, przeł. J. Tischner, w: Martin Heidegger, Znaki drogi, przekł. zbior., Warszawa, Fundacja Aletheia, 1995, s. 129-168.
Peter Sloterdijk, Reguły dla ludzkiego zwierzyńca. Odpowiedź na Heideggera list o humanizmie, przeł. A. Żychliński, w: Przegląd Kulturoznawczy, 2008, nr 1, s. 40-62.
Michał P. Markowski, Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki, Kraków, Universitas, 2013.
Jacques Derrida, Uniwersytet bezwarunkowy, przeł. K. M. Jaksender, Kraków, Wydawnictwo Eperons-Ostrogi, 2015.
- classic-editor-remember:
- block-editor