Warszawska szkoła historii idei i jej znaczenie w humanistyce polskiej

Narodowy Program Rozwoju Humanistyki

Kierownik projektu: Dr hab. Andrzej Gniazdowski, prof. IFiS PAN.
Data rozpoczęcia: 30.01.2012
Data zakończenia: 29.01.2018
www.archidei.ifispan.pl

Głównym celem naukowym projektu jest opracowanie zespołu archiwalnego, dokumentacja i edycja dorobku Warszawskiej Szkoły Historii Idei, a także upowszechnienie wyników badań nad jej znaczeniem w humanistyce polskiej na tle humanistyki europejskiej.

Warszawska Szkoła Historii Idei była – i pozostaje – szczególnym zjawiskiem na polskiej mapie intelektualnej. Oto w trudnych warunkach politycznych, w okresie, w którym wszelka działalność naukowa była ściśle kontrolowana, pojawił się nurt myślowy, który w sposób samodzielny i nowatorski podjął dyskusję z wielką europejską tradycją filozoficzną i szerzej, humanistyczną. Co więcej, podjął tę dyskusję w sposób wychodzący poza dominujące do owego okresu w polskiej tradycji strategie i metody myślenia. Znalazł zupełnie nowe miejsce pomiędzy pozycją logicyzmu, reprezentowaną przez Szkołę Lwowsko-Warszawską, a dominującą w humanistyce polskiej orientacją związaną z historią literatury i może szerzej, historią jako nauką o przeszłych faktach.

Badania zmierzające do wydobycia i zdefiniowania znaczenia dorobku Warszawskiej Szkoły Historii Idei dotyczyć będą w efekcie zarówno jego wymiaru diachronicznego, jak synchronicznego. Określenie tego znaczenia dokonywane będzie zarówno w jego relacji do historycznie określonej tradycji humanistyki polskiej, jak i w relacji do współczesnych nurtów badań z zakresu historii filozofii i innych form społecznej samowiedzy. Przedmiotem badań stanie się zagadnienie kontynuacji i dyskontynuacji w relacji Warszawskiej Szkoły Historii Idei wobec dotychczasowych nurtów historiografii w Polsce. Przedmiotem tym okaże się również kwestia łączności względnie oryginalności i swoistości programu metodologicznego Szkoły wobec wspomnianych, głównych nurtów humanistyki europejskiej po drugiej wojnie światowej.

Tematem badań naukowych, podjętych w ramach projektu, będzie krytyczne opracowanie i weryfikacja takich zagadnień oraz hipotez badawczych, jak m.in.:

• Warszawska Szkoła Historii Idei: powstanie, przekształcenia, obecność;
• Warszawska Szkoła Historii Idei a społeczna obecność intelektualistów;
• Warszawska Szkoła Historii Idei wobec pojęcia ideologii;
• Warszawska Szkoła Historii Idei a spór o PRL;
• Warszawska Szkoła Historii Idei a zwrot językowy w filozofii XX wieku;
• Dokonania naukowe młodszego pokolenia uczniów Warszawskiej Szkoły Historii Idei;
• Trwałe inspiracje wypływające ze stanowiska zapoczątkowującego szkołę, ich obecność, przekształcenia i rozwój w historycystycznej i kulturalistycznej orientacji polskiej humanistyki II połowy XX wieku

classic-editor-remember:

classic-editor