Seminarium prof. Joanny Kurczewskiej
Serdecznie zapraszamy na seminarium Zakładu Socjologii Teoretycznej i Zespołu Badań nad Zmianą Społeczną i Tradycją z cyklu “Lokalne, regionalne, krajowe i ponadnarodowe: cztery spojrzenia na zmianę społeczną i ład społeczny”,
które odbędzie się on-line
w poniedziałek, 31 maja 2021 r., o godz. 15.00
Aby otrzymać link do ZOOMa, należy napisać mail na adres: publicrelations@ifispan.edu.pl
Prof. dr hab. Iwona Jakubowska-Branicka
wygłosi referat
Mentalność demokratyczna a dogmatyzm. Przemiany postaw społeczeństwa polskiego w procesie demokratyzacji. Omówienie wyników badań przeprowadzonych w latach 1996, 2007, 2009, 2010, 2011, 2013, 2014, 2015, 2018 i 2020.
Komentatorzy: prof. dr hab. Jadwiga Koralewicz, prof. dr hab. Krzysztof Zagórski, prof. dr hab. Janusz Reykowski
Zapraszamy do dyskusji!
Abstrakt:
Badania mają charakter dynamiczny. Przedmiotem analizy jest mentalność społeczeństwa polskiego na wymiarach dogmatyzm i liberalizm światopoglądowy, konformizm, uzależnianie oceny słuszności prawa od oceny większości, kolektywizm społeczny, oczekiwanie bezpieczeństwa socjalnego, legalizm.
Pierwsze badanie zostało przeprowadzone w ramach projektu międzynarodowego w 1996 roku przez CBOS, w lutym 2007 i 2009 roku zostało przeprowadzone drugie i trzecie z serii badań dynamicznych również przez CBOS, podobnie jak wszystkie kolejne sondaże.
W 2009 roku badaniami została objęta również grupa kontrolna – studenci MISH i MISMaP Uniwersytetu Warszawskiego. Badanie w grupach kontrolnych miało służyć weryfikacji hipotezy teoretycznej, zakładającej związek poziomu wykształcenia i rodzaju wykształcenia z miejscem jednostki na skali natężenia dogmatyzmu.
Kolejne sondaże zostały przeprowadzone w latach 2010, 2011, 2013, 2014, 2015, 2018, ale obejmowały tylko dwie zmienne: dogmatyzm i liberalizm światopoglądowy. W 2020 roku zostało powtórzone badanie obejmujące wszystkie interesujące mnie zmienne.
W 2015 roku nawiązałam współpracę z prof. dr hab. Jadwigą Koralewicz z Collegium Civitas. Realizujemy program badań partnerskich pt. „Legitymizacja porządku politycznego – elementy mentalności Polaków”. Celem badań jest opis/charakterystyka mentalności społeczeństwa polskiego na skalach autorytaryzmu i dogmatyzmu oraz badanie zależności między tymi zmiennymi oraz lękiem. Badania mają i są planowane jako mające charakter badań dynamicznych.
Wyniki przeprowadzonych analiz wskazują, że w czasie ostatnich 20 lat nie zmieniła się znacząco ilość respondentów zajmujących wysokie miejsca na skalach dogmatyzmu. W dalszym ciągu ponad 60% społeczeństwa polskiego deklaruje skrajną nietolerancję wobec poglądów odmiennych od własnych, traktując porozumienie i kompromis z posiadającymi odmienne poglądy jako niedopuszczalną zdradę własnych pozycji i grupy. Wynik zatrważający dla funkcjonowania systemu demokratycznego. Zmianę zaobserwowano natomiast w badaniach przeprowadzonych w 2020 roku, znacząco spadł odsetek badanych udzielających odpowiedzi wskaźnikowych dla wysokiego miejsca na skali dogmatyzmu.
Najważniejsze moim zdaniem kwestie/pytania związane z analizowanym problemem:
- Jak doprowadzić do zmniejszenia podziału, dychotomizacji w społeczeństwie.
- Jak przywrócić racjonalny dyskurs społeczny.
- classic-editor-remember:
- block-editor
