Myśl antyku dziś

27 stycznia odbędzie się o godz. 18:30 kolejne seminarium z cyklu Myśl antyku dziś, na którym Stanisław Gromadzki wygłosi referat pt. „Obyż i przyjaźń była!”. Antyczne i późniejsze źródła i konteksty refleksji Nietzschego o przyjaźni.

Więcej szczegółów tu: https://www.facebook.com/events/388062109751723?active_tab=about

Dołącz Zoom do spotkania https://us02web.zoom.us/j/88312464586?pwd=NE9UbGsySW12M2t0VmdzdGFPakZMdz09

Stanisław Gromadzki

„Obyż i przyjaźń była!”. Antyczne i późniejsze źródła i konteksty refleksji Nietzschego o przyjaźni

Analiza Nietzscheańskiej koncepcji przyjaźni, wyrażonej najdobitniej – poza licznymi innymi miejscami, także w korespondencji – w mowie Zaratustry O przyjacielu z Tako rzecze Zaratustra, pozwala wydobyć splot wątków egzystencjalnych, psychologicznych, społecznych i ściśle filozoficznych. Tradycja myśli nowożytnej odgrywa w niej niebagatelną rolę, ale głębsze zrozumienie przynosi tej koncepcji przede wszystkim myśl antyczna. Bez presokratyków, w szczególności Pitagorasa, bez samego Sokratesa i wywodzących się od niego szkół hellenistycznych, w powiązaniu z Platonem i Arystotelesem, bez Cycerona i wreszcie – na przedłużeniu tej myśli – św. Augustyna refleksja Nietzschego nie nabrałaby wielu niuansów, lecz i nie osiadła w wielu zdumiewających uprzedzeniach. Co z owej myśli antycznej przenika do koncepcji Nietzschego, na ile trafna jest diagnoza myśliciela dotycząca stanu przyjaźni w jego czasach, czego można od przyjaźni wymagać i czy można wymagać więcej, czy oczekiwania Nietzschego nie są właśnie nazbyt wygórowane? Jak odróżnić przyjaźń od miłości i od koleżeństwa? Jaką rolę w przyjaźni odgrywałyby kobiety? Czy jest w Nietzscheańskich nawiązaniach do tradycji potencjał umożliwiający swego rodzaju społeczną funkcjonalizację przyjaźni? Czy przyjaźń miałaby być jedynie relacją neurotyczną i bezwartościową? (Jung) Czy też miałaby odsłaniać najprzeróżniejsze wymiary egzystencji myśliciela? (Jaspers) Czy wywody Nietzschego da się pogodzić z dojmującym poczuciem zdrady przyjaźni, bycia – w języku Dostojewskiego i Szestowa – „człowiekiem podziemnym”? Czy wciąż można głosić pochwałę przyjaźni (Michał Herer), czy też należałoby uznać, że nawet gdyby przyjaźń trzymała myśliciela przy życiu, to i tak ostatecznie skazywałaby go na samotność i klęskę? To wiązka pytań, jakie narzuca zarysowana przez Nietzschego koncepcja przyjaźni, podejmowanych w moim wystąpieniu.

classic-editor-remember:

block-editor