Grupa na Zjazd: Popękane społeczeństwo: od odrębności do polaryzacji

Organizacja: Kazimierz M. Słomczyński (IFiS PAN), Mikołaj Cześnik (SWPS)
Numer: G77

Sesja jest wynikiem kooperacji między instytucjami o zróżnicowanych funkcjach: uczelnią (Uniwersytet SWPS), ośrodkiem badawczym (Centrum Badania Opinii Społecznej), oraz instytutem naukowym (Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk). W tych trzech instytucjach organizatorzy sesji i ich współpracownicy starali się spojrzeć na kształt obecnego społeczeństwa polskiego analizując długoterminowe procesy strukturalne i ich konsekwencje dla stylów życia, świadomości społecznej i zachowań politycznych. W czasie sesji zostaną przedstawione problemy metodologiczne pomiaru odrębności grupowych i społecznej polaryzacji – problemy, z jakimi borykają się badacze w Polsce i innych krajach. Substantywnie, sesja będzie dotyczyć, po pierwsze, klasycznych podziałów wynikających z różnic w położeniu w strukturze klasowej; po drugie, nowych” podziałów związanych z konsumpcją i stylami życia; po trzecie, podziałów w zakresie języka komunikacji i dyskursu społecznego; po czwarte podziałów społeczno-politycznych. W szczególności prezentowane będą analizy danych Polskiego Badania Panelowego POLPAN 1988-2018, a także wybranych badań przeprowadzonych w ostatnich latach w różnych ośrodkach badawczych. Sesja będzie też nawiązywać do dyskusji na temat popękanego społeczeństwa polskiego prowadzonych na zjazdach socjologicznych, w szczególności w Zielonej Górze (2007) i Gdańsku (2016). Czy tam wypowiadane tezy znajdują potwierdzenie w najnowszych danych? W czym przejawiają się odrębności grupowe? Gdzie przebiegają najważniejsze pęknięcia? Jaka jest dynamika tych pęknięć? Czy mamy do czynienia z ich pogłębianiem się? A może się zmniejszają, czy też raczej mamy do czynienia z sytuacją jednoczesnego zwiększania się jednych pęknięć i zmniejszania innych. Czy jest tak, że w wielu obszarach życia społecznego działa zasada św. Mateusza, a więc rosnących nierówności społecznych? Jak popękanie polskiego społeczeństwa wygląda w perspektywie porównawczej? Sesja jest planowana jako otwarta, w której ważną rolę będzie pełnić dyskusja nad przygotowanymi wcześniej materiałami. Dyskusję rozpoczną zaproszeni paneliści.