Etyka w badaniach społecznych: wyzwania empiryczne i proceduralne: CfP

Zapraszamy na konferencję poświęconą etyce w badaniach akademickich, koncentrującą się na specyfice wyzwań etycznych w naukach społecznych i humanistycznych. W ostatnim okresie z różnych powodów nastąpiła intensyfikacja takich wyzwań. Po pierwsze, jest rezultatem nagromadzenia różnego rodzaju kryzysów społecznych, politycznych, ekonomicznych, zdrowotnych i środowiskowych. Badanie jednostek dotkniętych sytuacjami kryzysowymi jest powiązane ze szczególnymi problemami natury etycznej i podwyższonymi standardami ochrony. Pojawia się coraz częściej konieczność zapewnienia ochrony aktorów życia społecznego innych niż ludzie: środowiska, dziedzictwa kulturowego, komórek, danych. Po drugie, instytucje finansujące badania naukowe oraz czasopisma publikujące wyniki coraz częściej wymagają opinii komisji etycznych i zatwierdzenia przez nie odpowiedniego sposobu wykonywania badań. Po trzecie, wzrost znaczenia badań interdyscyplinarnych i transdyscyplinarnych przynosi ze sobą nie tylko konieczność wypracowania nowych modeli współpracy, ale i rozwiązywania nowych wyzwań etycznych. Problematyka konferencji będzie podzielona na dwa główne nurty: dotyczące procedur w komisjach etycznych oraz dotyczący empirycznych wyzwań, z którymi spotykają się badacze w terenie i w projektach międzydyscyplinarnych.

Wyzwania proceduralne dotyczą powoływania i funkcjonowania komisji etycznych. Zapraszamy w szczególności badaczy będących członkami tego rodzaju komisji do podzielenia się doświadczeniami i opiniami na temat ich działalności. Jak wyznaczać skład komisji etycznych – jaka jest w nich rola badaczy, administracji uczelni i jednostek naukowych, osób ze społeczności badanych czy ekspertów zewnętrznych? Jak zapewnić wiążący charakter wytycznych? jak określić obligatoryjność czy fakultatywność działania komisji –  jakie badania powinny obowiązkowo przechodzić procedurę zatwierdzenia przez komisję etyczną? Jakie są złote standardy formułowania opinii przez komisje – jak formułować wytyczne, w jakim stopniu ingerować w sposób i formułę badań wnioskodawców, jakie mogą być ewentualnie przyczyny zakazu prowadzenia badań? Jak negocjować kwestie etyczne w badaniach międzydyscyplinarnych? Jakie znaczenie dla działalności komisji etycznych mają regulacje prawne (np. o ochronie danych osobowych), a jaką rolę pełną kodeksy etyczne – polskie i międzynarodowe, np. unijne czy towarzystw naukowych?

Wyzwania empiryczne wynikają z nieustannego od dekad zainteresowania socjologów, antropologów i pokrewnych dyscyplin badaniem populacji i grup szczególnie wrażliwych oraz aktorów nieludzkich. Z jednej strony unaocznianie i nagłaśnianie problemów takich zbiorowości jest obowiązkiem badacza, z drugiej strony  tego typu prace niewątpliwie stanowią sprawdzian etyki oraz wrażliwości. Jak zapewnić anonimowość i poufność badanym? W jaki sposób włączać osoby ze społeczności dyskryminowanych lub marginalizowanych w prowadzenie badań? Jak wyważyć racje między wolnością badań naukowych a bezpieczeństwem badanych i unikaniem wtórnej traumatyzacji? Jak archiwizować badania dotyczące populacji wrażliwych? Zapraszamy również  do zgłaszania tematów niewymienionych w call for papers, ale wpisujących się w szeroki temat konferencji.

Konferencja odbędzie się w dwóch językach na platformie ZOOM. Zapraszamy do zgłaszania referatów zarówno po polsku, jak i po angielsku.

Zgłoszenia (temat + abstrakt do 200 słów, który będzie opublikowany na stronie internetowej) prosimy przesyłać mailowo do organizatorek konferencji, dr hab. prof. IFiS Katarzyny Andrejuk i dr hab. prof. IFIS Małgorzaty Rajtar, na dwa adresy: kandrejuk@ifispan.edu.pl oraz mrajtar@ifispan.edu.pl  do 31 VII 2022.

Nie przewidujemy pobierania opłat konferencyjnych.

classic-editor-remember:

block-editor