Co znaczy „mieć język”? Agambenowska krytyka dwudziestowiecznych nauk humanistycznych.

Zapraszamy na kolejne seminarium z cyklu Modele i aspekty podmiotowości, dotyczące współczesnych redefinicji podmiotu i przemian w jego pojmowaniu. Na seminarium omawiamy poszczególne kwestie w odwołaniu do aktualnego stanu badań i wybranych publikacji. Interesują nas perspektywy badawcze – dziedziny, zagadnienia, przedmioty badań, które aktualnie budzą spory, bywają kontrowersyjne lub są kwestionowane w ramach humanistyki i nauk społecznych.

Seminarium w bieżącym roku akademickim dotyczy zagadnień antropologicznych, a celem spotkań jest dookreślenie czterech wybranych pojęć słownika filozoficznego: jedności i wielości oraz jednorodności i różnorodności w kontekście antropologii filozoficznej. Pytamy, co pozwoliłoby uzgodnić jedność osobową i zarazem złożoność osobowej tożsamości, zakładaną jedność gatunku ludzkiego i antropologicznego wyposażenia oraz relatywne zróżnicowanie (kulturowe, historyczne, geograficzne, organiczne) jego poszczególnych realizacji, spójność domniemanych struktur źródłowych oraz zróżnicowanie ich przejawów. Będziemy rozważać aspekty empiryczne i transcendentalne antropologii filozoficznej.

Zapraszamy Państwa na najbliższe seminarium 4 kwietnia br. (11:30-13:30, online – Zoom),dr Mikołaj Ratajczak (IFiS PAN) wygłosi referat Co znaczy „mieć język”? Agambenowska krytyka dwudziestowiecznych nauk humanistycznych.

Konspekt referatu poniżej i serdecznie zapraszamy do udziału.
Po link należy zgłosić się na publicrelations@ifispan.edu.plMikołaj RatajczakCo znaczy „mieć język”?

Agambenowska krytyka dwudziestowiecznych nauk humanistycznych
Giorgio Agamben (ur. 1942) jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych współczesnych filozofów, a jego dorobek dyskutowany jest przede wszystkim w odniesieniu do pytań o politykę stanu wyjątkowego, przemoc nowoczesnego państwa, biopolitykę, również o historię teologii politycznej. Jego twórczość najczęściej jest kojarzona z monumentalnym cyklem Homo sacer, ale rzadko bywa interpretowana w kontekście wcześniejszych publikacji i głównych inspiracji jego filozoficznego myślenia – dwudziestowiecznych, strukturalistycznych nauk humanistycznych.

Celem mojego wystąpienia będzie przedstawienie Agambena jako filozofa, którego celem było wyciągnięcie radykalnych filozoficznych wniosków z dwudziestowiecznego projektu oparcia nauk humanistycznych na badaniu struktur języka. Agamben bowiem polemizował z założeniem, że całość tego, co próbowano przebadać pod hasłem ludzkiego doświadczenia, można ująć wyłącznie w kategoriach językowych. Postaram się pokazać, w jaki sposób Agambenowska reinterpretacja najważniejszych nurtów filozoficznych XX wieku, a także późniejsze zainteresowanie tematami politycznymi, łączą się z jego krytycznym namysłem nad strukturalistycznym projektem nauk humanistycznych.

Bibliografia

• Giorgio Agamben, The Open. Man and Animal, przeł. K. Attell, Stanford, Stanford University Press, 2004 (oryg. 2002). http://ewa.home.amu.edu.pl › Agamben, The Open.pdf
• Giorgio Agamben, Uso dei corpi, Vicenza, Neri Pozza, 2014.
• Giorgio Agamben, Che cos’è la filosofia?, Roma, Quodlibet, 2016.
• Giorgio Agamben, Horkos. Sakrament języka. Archeologia przysięgi, przekł. zbior., Warszawa, Wydawnictwo IFiS PAN, 2023.
• Giorgio Agamben, Najwyższe ubóstwo. Reguły monastyczne i forma życia, przekł. zbior., Warszawa, Wydawnictwo IFiS PAN, 2023.
• Émile Benveniste, Problèmes de linguistique générale, Paris, Gallimard, 1966, 1974.

Mikołaj Ratajczak – filozof, historyk pojęć, tłumacz, redaktor, adiunkt w Zespole Filozofii Kultury i Polityki IFiS PAN. Autor pierwszej polskiej i jednej z pierwszych na świecie monografii poświęconej radykalnemu nurtowi współczesnej włoskiej filozofii politycznej (Forma życia i dobro wspólne, Warszawa, Wydawnictwo IBL PAN, 2020).

classic-editor-remember:

block-editor